พุดกังหัน หรือ Pinwheel Jasmine เป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีต้นกำเนิดจากประเทศบราซิล แต่สามารถเติบโตได้ในประเทศไทย เพราะมีสภาพแวดล้อมคล้ายๆ กัน นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ จัดแต่งสวนสวย ให้ดูร่มรื่นเป็นธรรมชาติ หลายๆ คนนำมาเป็นไม้ประธานในการจัดสวน ที่เน้นความเรียบง่าย เช่นสวนสไตล์โมเดิร์น หรือแนวยุโรป
ชื่อ : พุดกังหัน
ชื่อภาษาอังกฤษ : Pinwheel Jasmine
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tabernaemontana orientalis R.Br.
วงศ์ : APOCYNACEAE
วงศ์ย่อย : Rauvolfioideae
ถิ่นกำเนิด : ประเทศบราซิล
ที่มา : ต้นพุดกังหัน [1]
พุดกังหัน เป็นพรรณไม้พุ่ม
ลำต้น : มีความสูงประมาณ 1- 3 เมตร ที่ลำต้นจะมีน้ำยางสีขาว
ใบ : เป็นใบเดี่ยว สีของใบ เป็นสีเขียวค่อนข้างเข้ม และมันเงา ออกเรียงตรงกันข้ามกัน แผ่นใบเป็นรูปหอกหัวกลับ ปลายใบยื่นแหลม ฐานใบค่อนข้างแคบ ปนแหลม ใบกว้างประมาณ 2 – 5 cm. ความยาว 2 – 10 cm. ขอบใบจะเรียบ ไม่มีหูใบ และจะมีน้ำยางสีขาวที่ใบ
ดอก : ออกเป็นช่อ แบบช่อเชิงหลั่น กับเชิงประกอบ มีสีขาว กลีบเลี้ยงจะเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็น กลีบดอก 5 กลีบ เกสรเพศผู้ 5 อัน ก้านชูบอับเรณูนั้น จะเชื่อมติดกัน บนหลอดของกลีบดอก เกสรเพศเมีย มีก้านยาวประมาณ 1 cm. มี 2 คาร์เพล โดยมีรังไข่อยู่ตรงกึ่งกลาง ออกดอกตลอดทั้งปี
ผล : จะออกเป็นผลแตก ในแนวเดียวกัน และมักจะออกเป็นคู่ๆ ผลมีสีส้ม มีเมล็ดจำนวน 1 เมล็ด
ขยายพันธุ์
โดยการปักชำกิ่ง และ การตอนกิ่ง
การปลูก
การดูแล
ต้นไม้ตระกูลพุด จะไม่ค่อยพบโรคพืชเท่าไรนัก จัดว่าเป็นต้นไม้ที่ถึกทน แต่ก็อาจจะพบว่าเป็น โรคใบเหลือง และโรคขอบไหม้ได้เป็นบางครั้ง เช่นการขาดน้ำ หรือการใส่ปุ๋ยเคมีมากเกินไป โรคใบไหม้ วิธีแก้โดยการอาจจะลดปุ๋ยเคมี ให้ใส่เป็นปุ๋ยหมักแทน โดยการใช้ ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว ไปหมักกับกากน้ำตาลหรือ น้ำตาล ผสมน้ำ หมักไว้ประมาณ 30 วัน แล้วเอามารดดิน
พูดถึงเรื่อง ความเป็นสิริมงคลของ พันธุ์ไม้จำพวกต้นพุดนั้น มีความเชื่อกันมานานว่า หากบ้านไหน ได้ปลูกต้นพุดไว้ บ้านนั้นจะมีความโชคดี ความเจริญรุ่งเรือง ความมั่งคั่ง มั่นคง และอุดมสมบูรณ์ อีกทั้งยังเสริมให้ผู้ปลูกมีสุขภาพแข็งแรง คนสมัยก่อนจึงให้ผู้ชายเป็นผู้ปลูก เพราะผู้ชายคือ ผู้นำครอบครัว จึงควรจะต้องมีร่างกายที่แข็งแรง
ต้นพุดยังเป็นต้นไม้ประจำวันเกิด ของผู้ที่เกิดใน วันพฤหัสบดี เพราะสีขาวนวลของดอกพุดนั้นเป็นสีที่ถูกโฉลกและเสริมดวง ให้คนวันพฤหัสบดีด้วย ทิศที่ควรปลูกคือ ทิศตะวันออกของตัวบ้าน หรือบริเวณหน้าบ้าน และวันที่ควรปลูกคือ วันเสาร์ [2]
ด้วยความที่พุดกังหัน มีลักษณะเฉพาะตัวโดดเด่นที่ ใบ มีสีเขียวเข้มเป็นมันเงา ด้วยโคนใบแหลม ขอบใบเรียบ ออกดอกเป็นช่อสีขาว สามารถนำไปตกแต่งสวยได้หลายสไตล์ เช่นสวนโมเดิร์น หรือสวนยุโรป ให้บรรยากาศสวนเมืองร้อน แต่อาจจะให้ความร่มเงาได้ไม่มากพอ ด้วยขนาดของต้นไม้ ด้วยโครงสร้างของราก ที่จะไม่ทำลายโครงสร้างของอาคาร
เช่นเดียวกันกับ ต้นจิกน้ำ ที่มีระบบราก ที่ไม่ทำลายโครงสร้าง จึงทำให้พันธุ์ไม้ชนิดนี้ เหมาะที่จะปลูก ภายในพื้นที่บ้าน ช่วยสร้างบรรยากาศให้ร่มรื่น สวยงาม เป็นมุมที่สามารถ ใช้ผ่อนคลายสายตาได้ จึงนิยมนำมา เป็นต้นไม้ประธานจัดสวน [3]
คลิกเพื่ออ่านเพิ่มเติมที่นี่ จิกน้ำ
สรุป พุดกังหัน เป็นต้นไม้ที่สามารถนำมาเป็นไม้ประธานในการจัดสวน จะช่วยให้สวนดูร่มรื่นมากขึ้น สามารถนำมาจัดแต่งสวน เป็นมุมพักผ่อนที่ เน้นให้มีความเป็นธรรมชาติมากๆ ทนแดดได้และถ้าหากว่าอยู่กลางแจ้งที่มีแดดจัดก็จะมีดอกออกมากเป็นพิเศษอีกด้วย