ตะลิงปลิง สายรับประทานเปรี้ยว หลายๆ คนน่าจะรู้จักกันดี กับผลไม้ชนิดนี้ ที่มีเนื้อฉ่ำน้ำ และ มีรสเปรี้ยว เรามักจะนิยมนำผลตะลิงปลิงมากินสด ๆ จิ้มกินกับน้ำพริกต่าง ๆ หรือนำมาต้มดื่ม และนำมาคั้นน้ำไว้ปรุงรสเปรี้ยวในอาหาร รู้หรือไม่ว่านอกจากความเปรี้ยวจี๊ดแล้ว สรรพคุณทางยาก็มีดี ถึงใจเช่นกัน
ชื่อ: ตะลิงปลิง
ชื่อสามัญ: Bilimbi, Bilimbing, Cucumber tree, Tree sorrel
ชื่อวิทยาศาสตร์: Averrhoa bilimbi L.
ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ: มูงมัง (เกาะสมุย), กะลิงปริง ลิงปลิง ลิงปลิง ปลีมิง (ระนอง), บลีมิง (นราธิวาส), มะเฟืองตรน, หลิงปลิง (ภาคใต้) เป็นต้น
วงศ์: Oxalidaceae (วงศ์เดียวกับ มะเฟือง )
ถิ่นกำเนิด: หมู่เกาะมาลูกู ในประเทศอินโดนีเซีย
ปัจจุบันเป็นพืชประจำถิ่น: ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้, เอเชียใต้, ทวีปอเมริกากลาง, ทวีปอเมริกาใต้, ประเทศแทนซาเนีย, ประเทศออสเตรเลีย และจาเมกา
ลำต้น: ไม้ต้นทรงพุ่ม สูงได้ถึง 15 เมตร
ใบ: เป็นใบประกอบแบบขนนก ยาว 20 – 60 ซม. ออกสลับ ใบย่อย 25-35 ใบ รูปขอบขนาน แกมรูปหอก กว้างประมาณ 5.5 ซม. ยาวประมาณ 12 ซม. ปลายแหลม โคนสอบ มีขนนุ่ม
ดอก: สีแดงอมม่วง กลางดอกมีสีนวล กลิ่นหอมอ่อนๆ ออกเป็นช่อสั้นตามโคนต้นและกิ่งแก่ กลีบดอก 5 กลีบ เมื่อบานขนาดผ่าศูนย์กลาง 1-1.5 ซม. เกสรผู้ 10 อัน สั้น 5 อัน ยาว 5 อัน อยู่สลับกัน
ผล: ผลรูปป้อมรี ผิวเกลี้ยง กว้าง 2-5 ซม. ยาว 4-10 ซม. เป็นพูตื้นๆ 4 พู ปลายแหลม โคนมน เมื่อสุกสีเขียวอมเหลือง มีรสเปรี้ยว
ที่มา: ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ตะลิงปลิง [1]
ที่มา: สรรพคุณของตะลิงปลิง [2]
วิธีการทำน้ำตะลิงปลิงง่ายๆ ดังนี้
นำ ตะลิงปลิง ประมาณครึ่งกิโลกรัม มาล้างให้สะอาด ตากแห้งเพื่อที่จะสามารถเก็บไว้รับประทานได้นาน ต้มน้ำตาล 2 ถ้วย โดยเติมน้ำประมาณ 3 ถ้วยครึ่ง นำตะลิงปลิงเข้าเครื่องปั่นรวมกับน้ำเชื่อม แต่อย่าให้ล้น ปั่นรวมกัน กรองด้วยผ้าขาวบาง กรองเอาเฉพาะน้ำ นำมาดื่มโดยเติมเกลือ เติมน้ำเปล่า ตามความชอบ
เฉพาะส่วนที่ทานได้ ต่อ 100 กรัม ได้ดังนี้
ตะลิงปลิง มีคุณสมบัติของพืชที่ล้างพิษ คือ มีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นให้ขับของเสีย ออกจากร่างกาย ไม่ว่าจะทางรูขุมขน ปัสสาวะ อุจจาระ หรือการอาเจียน รวมถึงช่วยดูดซับสารเคมีที่มีพิษต่างๆ เมื่อนำผลตะลิงปลิงใช้ผสมกับพริกไทย นำมารับประทานมีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นขับเหงื่อ ช่วยฟอกโลหิตได้ จัดอยู่ใน “พืชสมุนไพรช่วยขับสารพิษ” อีกชนิดหนึ่ง
ตะลิงปลิงเป็นผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวจัด การทานอาหารที่มีรสเปรี้ยวจัดมากๆ
ตะลิงปลิงปลูกเลี้ยงง่าย มีวิธีการปลูก และการดูแลง่ายๆ ดังนี้
ที่มา: วิธีการปลูกตะลิงปลิงให้ได้ผลดี [3]
สรุป ตะลิงปลิง สามารถนำมารับประทาน ทำเป็นอาหารได้หลากหลายเมนู แม้ว่าสรรพคุณทางยาสมุนไพรมากมาย แต่เวลาทาน ก็ควรรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม สามารถช่วยขับสารพิษได้ ไม่ควรรับประทานเป็นน้ำปั่น เพราะอาจกินตะลิงปลิง เกินพอดีได้ โดยคนทั่วไปสามารถรับประทานได้ตามปกติ สำหรับผู้ป่วยโรคไต ไม่ควรรับประทาน