ทาห์ติบ ความเป็นมา สู่เรื่องราวอะไร?

No-R
13 ก.ย. 25
17:16
15 views

ทำไมถึง ทาห์ติบ ความเป็นมา ไม่ใช่แค่การต่อสู้ แต่ยังถูกมองว่า เป็นศิลปะและพิธีกรรม เดิมทีถูกฝึกเพื่อเตรียมร่างกาย และฝีมือของนักรบ แต่เมื่อเวลาผ่านไป ได้พัฒนาเป็นการละเล่น การแสดงพื้นบ้าน

ความหมายของทาห์ติบ
การเปลี่ยนผ่านคือบทบาทใด?
เริ่มทาห์ติบ เริ่มอย่างไร?

กีฬาทาห์ติบคืออะไร

กีฬาทาห์ติบ (Tahtib) คือศิลปะการใช้ไม้พลองของอียิปต์ ที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ มีหลักฐานจากภาพสลักบนผนังวิหาร อียิปต์โบราณราว 2,500 ปีก่อนคริสตกาล แสดงถึงการฝึกทาห์ติบของนักรบ แต่ต่อมากลายเป็นการละเล่น และการแสดงพื้นบ้าน ผู้เล่นจะใช้ไม้พลองยาว ประลองกันเป็นคู่

โดยมีจังหวะดนตรีประกอบ เน้นความคล่องตัว ความแม่นยำ และการควบคุม ไม่ใช่การต่อสู้เอาชนะกัน ปัจจุบันทาห์ติบถือเป็นทั้งกีฬา ศิลปะการแสดง และมรดกวัฒนธรรม ที่ชาวอียิปต์ยังคงสืบทอดอยู่ จนถึงทุกวันนี้

ทาห์ติบมีรากเหง้ามาจากที่ใด ?

มีรากเหง้ามาจาก อียิปต์โบราณ โดยตรง หลักฐานที่ยืนยันได้ชัดเจนที่สุดคือภาพสลัก และจิตรกรรมฝาผนังที่ค้นพบในสุสาน วิหารของอียิปต์ เช่น ที่ซัคคารา (Saqqara) และลักซอร์ (Luxor) ซึ่งมีอายุย้อนไปได้กว่า 4,000 ปี ภาพเหล่านี้ แสดงฉากชายหนุ่ม กำลังถือไม้พลองยาว ประลองท่าฟาด และปัดกัน ลักษณะคล้ายกับการเล่นทาห์ติบในปัจจุบัน

ในยุคโบราณ ทาห์ติบเริ่มต้นจากการ เป็นวิธีฝึกนักรบและทหาร โดยใช้ไม้พลองแทนหอก หรือหอกสั้น ทำให้ฝึกซ้อม ได้อย่างปลอดภัยกว่า ต่อมาจึงกลาย เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิต และพิธีกรรมของชาวอียิปต์ โดยเฉพาะในแถบ Upper Egypt ซึ่งยังคงรักษาประเพณีนี้ไว้ (15 กรกฎาคม 2025) [1]

การเปลี่ยนผ่านทาห์ติบ สู่ศิลปะพื้นบ้าน

การเปลี่ยนผ่านของทาห์ติบ จากการต่อสู้จริงสู่ศิลปะพื้นบ้าน เกิดขึ้นเมื่อชุมชน เริ่มปรับรูปแบบการฝึกไม้พลอง ให้เหมาะกับการแสดง และความบันเทิง แทนที่จะเน้นการต่อสู้ เพื่อเอาชนะอีกต่อไป ทาห์ติบจึงกลายเป็น การละเล่นในชุมชน และ การแสดงในงานเฉลิมฉลอง เช่น งานแต่งงานหรือเทศกาลต่างๆ

ซึ่งผู้เล่นจะประลองไม้พลองเป็นคู่ ไปตามจังหวะ ดนตรีพื้นเมืองและท่ารำ ทำให้เกิดการผสมผสาน ระหว่างความคล่องตัว จนกระทั่งปี ค.ศ. 2016 ทาห์ติบได้รับการขึ้นทะเบียน โดยองค์การยูเนสโก ให้เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ที่ไม่เป็นวัตถุของมนุษยชาติ และองค์ประกอบทางศิลปะที่สวยงาม การเปลี่ยนแปลงนี้ ช่วยให้ทาห์ติบเป็นทั้ง กีฬา พิธีกรรม และศิลปะการแสดง ในเวลาเดียวกัน (15 มิถุนายน 2023) [2]

อยากเข้าสู่ทาห์ติบ ต้องเริ่มอย่างไร ?

หากอยากเริ่มฝึกทาห์ติบ มีแนวทางเบื้องต้นดังนี้

ทำความรู้จักอุปกรณ์ : เริ่มจากไม้พลองยาวประมาณ 1–1.2 เมตร เรียนรู้วิธีจับ และยืนในท่าพื้นฐานก่อนฝึกฟาดไม้
เรียนท่าพื้นฐาน : ฝึกฟาดไม้ ปัดไม้ และก้าวเท้าให้คล่องตัว โดยเริ่มจาก ท่าช้าและปลอดภัย เพื่อป้องกันบาดเจ็บ
ฟังจังหวะดนตรี : การเคลื่อนไหวของทาห์ติบ มักประสานกับดนตรีพื้นเมือง ฝึกให้เคลื่อนไหวสอดคล้องกับจังหวะ
ฝึกกับคู่ฝึกหรือครูผู้สอน : การฝึกเป็นคู่ ช่วยเรียนรู้การปัดไม้ และควบคุมแรง นอกจากนี้ ครูผู้สอนยังสามารถสอนท่าขั้นสูง และเทคนิคศิลปะ
ดูและเลียนแบบการแสดง : การชมการแสดงทาห์ติบจริง ช่วยเข้าใจ จังหวะ เทคนิค และความสวยงามของท่ารำ

ที่มา: Tahtib Dance (4 เมษายน 2024) [3]

วิธีการแสดงทาห์ติบ เป็นแบบไหน ?

วิธีการแสดงทาห์ติบ เป็นการประลองไม้พลอง ที่เน้นความประณีต และจังหวะมากกว่า การต่อสู้จริง โดยทั่วไปมีลักษณะตามนี้

ผู้เล่นสองคน จะยืนหันหน้าเข้าหากัน ในระยะพอเหมาะ พร้อมไม้พลองในมือ การแสดงทั่วไปจะมีผู้เล่น 2 คน แต่บางงานเทศกาล อาจมีผู้ผลัดเปลี่ยน เข้าร่วมได้มากกว่า 10–20 คน
เคลื่อนไหวสลับฟาด และปัดไม้พลองตาม จังหวะดนตรีที่ใช้ประกอบ มักมีจังหวะกลองพื้นเมือง ประมาณ 80–100 จังหวะต่อนาที เพื่อกำหนดความเร็วของการเคลื่อนไหว”พื้นเมือง ซึ่งช่วยกำหนดความเร็ว และท่าทาง
แสดงท่าหมุนไม้ และก้าวเท้าอย่างสวยงาม เพื่อเพิ่มความเป็นศิลปะ ให้การแสดง หนึ่งชุดมักใช้เวลาประมาณ 5–10 นาที
การแสดงจบด้วยท่ากลาง หรือสัญลักษณ์ของความเคารพคู่ต่อสู้ แสดงถึงการสิ้นสุดพิธีกรรม

ทำไมทาห์ติบ ถึงต้องควรสืบต่อไป ?

ทาห์ติบเป็นมากกว่า การเล่นไม้พลองธรรมดา เพราะมันสะท้อนทั้งประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของชาวอียิปต์ ตั้งแต่ยุคที่ใช้เป็นการฝึกนักรบ จนกลายมาเป็นการแสดงพื้นบ้าน ที่เต็มไปด้วยลีลาและดนตรี การสืบต่อทาห์ติบ จึงเปรียบเสมือนการรักษา มรดกทางวัฒนธรรม ที่ช่วยเชื่อมโยงคนรุ่นใหม่ กับรากเหง้าในอดีต

อีกทั้งยังเป็นสัญลักษณ์ ของความสามัคคี ความภาคภูมิใจ และอัตลักษณ์ ที่ไม่เหมือนใคร ของอียิปต์ หากไม่สืบทอดต่อไป ศิลปะการต่อสู้ ที่ผสมผสานความงดงามเช่นนี้ อาจสูญหาย และทำให้โลกขาดชิ้นส่วนสำคัญ ของภูมิปัญญามนุษยชาติ ไปอย่างน่าเสียดาย

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับ ทาห์ติบ ความเป็นมา

สรุป ทาห์ติบ ความเป็นมา โดยรวมการแสดงทาห์ติบ เป็นการผสมผสานระหว่าง ศิลปะการต่อสู้ ดนตรี และการรำ ทำให้ดูเหมือนการประลอง แต่แท้จริงเป็นศิลปะ และพิธีกรรมพื้นบ้าน มากกว่าการต่อสู้จริง อาจจะคล้ายกับ อิไอโด คืออะไร

ผู้หญิงสามารถฝึกทาห์ติบได้ไหม ?

ผู้หญิงสามารถ ฝึกทาห์ติบได้เหมือนผู้ชาย โดยเน้นการฝึกท่าพื้นฐาน และควบคุมแรงให้ปลอดภัย การฝึกช่วยพัฒนาความคล่องตัว ความสมดุล ความแข็งแรงของร่างกาย

ทาห์ติบสอนร่วมกับศิลปะอื่น ได้หรือไม่ ?

สอนร่วมกับศิลปะอื่นได้ เช่น การรำพื้นบ้าน ดนตรี หรือศิลปะการแสดงอื่นๆ เพื่อเพิ่มความสวยงาม และความหลากหลายของท่าทาง การผสมผสานนี้ช่วยให้ผู้ฝึกเข้าใจจังหวะ การเคลื่อนไหวมากขึ้น