นกฮัมมิ่งเบิร์ด เป็นนกที่ธรรมชาติ ได้ประทานพรมาให้เป็นนกที่พิเศษ เพราะว่านกชนิดนี้มีลักษณะท่าทาง และลีลาการบินที่น่าตื่นตาตื่นใจ และเป็นนกที่ตัวเล็กที่สุดในโลก มีความคล่องแคล่วว่องไวมากๆ เรียกได้ว่าเป็นนกที่สวยงาม และมีความสามารถอีกชนิดหนึ่ง
นกฮัมมิ่งเบิร์ด ถึงแม้ว่าจะมีขนาดตัวที่เล็ก มากกว่านกชนิดอื่นๆ สามารถบินท้าชน กับสัตว์ชนิดอื่นๆ ที่จะมามีอันตราย หรือมาคุกคามในพื้นที่ของมัน ได้อย่างไม่เกรงกลัว โดยที่ไม่ได้คำนึงถึงขนาดตัว ของตัวที่เล็กของมันเองเลย เพราะการมีนิสัยสู้ไม่ถอยของมันนี้เอง ที่ทำให้ชาวอินเดียนแดงเผ่า Aztec ในอเมริกาใต้ เรียกชื่อเทพเจ้าแห่งสงคราม ตามชื่อที่พวกเขาใช้เรียกฮัมมิงเบิร์ด [1]
อ่านต่อประวัติเทพเจ้าแห่งสงครามได้ที่ AAV
ฮัมมิ่งเบิร์ด มีถิ่นกำเนิดมาจากทวีปอเมริกา ชนิดอาศัยอยู่ในป่าดิบชื้นที่ลุ่ม โดยมีถิ่นกำเนิดตั้งแต่อลาสก้า ไปจนถึงเทียร์ราเดลฟวยโก แต่สายพันธุ์ส่วนใหญ่ พบในอเมริกากลาง และอเมริกาใต้ ในปี 2024 ฮัมมิ่งเบิร์ดบางสายพันธุ์ ถูกระบุว่าใกล้สูญพันธุ์ โดยวัดจากหลายสายพันธุ์มีจำนวนที่ลดลง
ในปี 2023 มีการระบุสายพันธุ์นกฮัมมิ่งเบิร์ดแล้ว 366 สายพันธุ์ โดยทั่วไปแล้ว นกฮัมมิ่งเบิร์ด แบ่งออกเป็น 2 วงศ์ย่อย ได้แก่
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
ที่มา : “Hummingbird” [2]
เป็นนกที่เล็กที่สุด มีความยาวประมาณ 5 เซนติเมตร น้ำหนักเพียงแค่ 1-2 กรัมเท่านั้น มีลักษณะการกระพือปีกที่ถี่ โดยจะกระพือปีก ประมาณ 80 ครั้ง ต่อวินาที และบินได้เร็ว 15 เมตร ต่อวินาที โดยการบินของมัน ปีกจะตั้งขนาดขึ้น ทำให้มันสามารถบินนิ่งๆ อยู่ในอากาศได้
ขาของมันสั้นมาก โดยไม่มีหัวเข่า มีนิ้วที่ชี้ไปด้านหลังสามนิ้ว และชี้ไปด้านหน้าหนึ่งนิ้ว นิ้วของฮัมมิ่งเบิร์ดถูกสร้างขึ้น เป็นกรงเล็บที่มีผิวด้าน เหมือนเป็นสันเพื่อช่วยในการจับก้าน หรือกลีบดอกไม้
ปากจะมีลักษณะยาวแหลม มีสีน้ำตาลอมดำ ทำให้สามารถดูดดอกไม้จากเกสรได้ง่าย ตัวผู้จะมีสีสันที่สดใสกว่าตัวเมีย สีของตัวจะเป็นสีเขียว ส่วนหัวและคอ จะเป็นสีแดงสด มีอายุเฉลี่ยโดยประมาณ 3-5 ปี อาจจะไม่ได้มีอายุที่ยาว เหมือนนกสายพันธุ์อื่นๆ
นกฮัมมิ่งเบิร์ด เป็นนกที่มีพรสวรรค์มาก เพราะมันสามารถควบคุมการบินได้ 180 องศา ไม่ว่าจะบินไปซ้าย หรือจะบินไปขวา ด้วยข้อต่อกระดูกที่เป็นทรงกลม คล้ายกับนิ้วของเรา สามารถทำให้มันควบคุมการบินได้อย่างใจสั่ง สามารถบินลอยตัวนิ่ง ด้วยความเร็วคงที่อยู่บนอากาศได้ และยังสามารถบินถอยหลังได้อีกด้วย
และนกชนิดนี้ ยังมีความสามารถในการจำตำแหน่ง ของอาหารของพวกมัน สามารถรู้และประเมินได้ว่า แหล่งอาหารของมันอยู่บริเวณใด เป็นดอกไม้ประเภทไหน เป็นความสามารถที่ไม่ธรรมดาเลยจริงๆ
ฮัมมิ่งเบิร์ดจะกินพวกน้ำหวาน จากเกสรดอกไม้ ผลไม้ และแมลงขนาดเล็กๆ แต่จะกินพวกน้ำหวานเป็นหลัก พวกมันจะใช้ปากที่ยาว เรียว และแหลม เพื่อกินน้ำหวานจากดอกไม้ โดยใช้ลิ้น ที่มีลักษณะเป็นสองแฉกคล้ายกับงู ในการดูน้ำหวาน ทำให้พวกมันดูน้ำหวานได้จำนวนมาก โดยสามารถดูได้ 13 ครั้ง ต่อวินาที
ฮัมมิงเบิร์ดจะเริ่มผสมพันธุ์ ในช่วงเดือน พฤษภาคม-มิถุนายน ของทุกปี โดยตัวผู้นั้นจะบินโฉบเฉี่ยว และรวดเร็ว เพื่อสร้างความประทับใจให้กับนกตัวเมีย เป็นการจีบที่ท่าทายมาก เมื่อตัวเมียยอมรับในตัวผู้ จะผสมพันธุ์โดยใช้เวลาไม่เกิน 2-3 วินาทีเท่านั้น
พอผสมพันธุ์เสร็จ ตัวเมียจะเริ่มทำรังโดยใช้ เปลือกไม้ ใบหญ้า สร้างรังคล้ายถ้วยเล็กๆ ขนาดประมาณ 1.5 นิ้ว และจะฟักไข่นานประมาณ 12-16 วัน โดยไข่ของมันมีขนาดที่เล็กมาก ขนาดเท่ากับเมล็ดกาแฟ โดยจะออกไข่ครั้งละ 2 ฟอง และให้อาหาร โดยการสำลักของแม่เท่านั้น
ฮัมมิงเบิร์ดบางสายพันธุ์ ต้องอพยพไปฟักไข่ที่อื่น บางชนิดอพยพไปไกลเป็นพันกิโล เพราะหนีจากอากาศหนาว ไปฟักไข่ที่ที่มีอากาศอบอุ่น ถึงแม้พวกมันจะตัวเล็ก แต่สามารถบินได้นานกว่านกชนิดอื่นๆ
ที่มา : “ประวัตินกฮัมมิ่งเบิร์ด(hummingbird) ” [3]
สรุป นกฮัมมิ่งเบิร์ดเป็นนกจิ๋วแต่ใจไม่จิ๋ว ตัวเล็กแต่ใจไม่เล็กตามเลย เป็นนกที่ต้องชื่นชมในความสามารถของมัน ที่นกตัวอื่นๆ ไม่สามารถที่จะทำตามมันได้ ถ้าอยากเห็นนกชนิดนี้บ่อยๆ คงต้องไปที่ที่มีดอกไม้เยอะๆ หรืออาจจะต้องปลูกสวนดอกไม้ เพื่อรอชื่นชมนกจิ๋วชนิดนี้