สารหอมธรรมชาติ พืชอะไรที่มี Linalool สูง

Fiona
14 พ.ย. 25
17:07
14 views

พืชอะไรที่มี Linalool สูง เป็นคำถามที่หลายคน อาจไม่เคยสนใจ หรือไม่เคยรู้เลยว่ามีสารชนิดนี้อยู่ แต่ลินาลูลกลับอยู่ใกล้ตัวเรามากกว่าที่คิด เพราะลินาลูลคือสารหอม ที่แทรกอยู่ในกลิ่นของดอกไม้ สมุนไพร และผลไม้บางชนิด แบบที่เราอาจไม่รู้ตัว กลิ่นหอมอ่อนสดชื่น ที่คุ้นเคยในผลิตภัณฑ์ดูแลตัวเองส่วนใหญ่ ก็มักจะมาจากสารตัวนี้

ลินาลูล คืออะไร?
งานวิจัยฤทธิ์ของลินาลูล
พืชอะไรที่มีลินาลูลสูง

สารลินาลูลธรรมชาติ คืออะไร?

ลินาลูลคือสารในกลุ่ม Terpenes ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ในพืชหลากหลายชนิด ทั้งดอกไม้ สมุนไพร และเปลือกผลไม้ โดยมีกลิ่นหอมแนวดอกไม้ที่อ่อน นุ่ม และสดชื่น จึงมักถูกนำไปใช้เป็นส่วนประกอบ ในน้ำหอม น้ำมันหอมระเหย และผลิตภัณฑ์ดูแลผิว เพราะช่วยเพิ่มความรู้สึกผ่อนคลาย และความหอมที่เป็นธรรมชาติ

นอกจากให้กลิ่นหอม ลินาลูลยังเป็นสารที่ถูกพูดถึง ในด้านประโยชน์ต่อร่างกาย เช่นการช่วยลดความตึงเครียด ส่งเสริมความสงบ และอาจช่วยบรรเทาการอักเสบ ทำให้สารตัวนี้ ถูกใช้ในผลิตภัณฑ์ที่ต้องการสร้างบรรยากาศผ่อนคลาย เช่นน้ำมันอโรม่า สเปรย์ฉีดในห้อง หรือผลิตภัณฑ์ที่เน้นความสบายของร่างกายและจิตใจ (12 พฤษภาคม 2025) [1]

ประวัติลินาลูล การค้นพบครั้งแรก

สารลินาลูลถูกกล่าวถึงในทางวิทยาศาสตร์ มาตั้งแต่ช่วงต้นศตวรรษที่ 20 และถูกสังเคราะห์สำเร็จครั้งแรกในปี 1919 โดย Leopold Ružička ซึ่งขณะนั้นกำลังศึกษากลุ่มสารเทอร์ปีน และน้ำมันหอมระเหย การสังเคราะห์ลินาลูลในยุคนั้น ถือเป็นก้าวสำคัญ เพราะช่วยเปิดประตูให้เข้าใจโครงสร้างของสารหอมในพืชได้ชัดเจนขึ้น

และยังเป็นพื้นฐานให้เกิดการพัฒนาทฤษฎี เกี่ยวกับกฎ Isoprene ที่ใช้ศึกษาสารกลุ่มนี้ จนถึงปัจจุบัน หลังจากจุดเริ่มต้นในปี 1919 งานของ Ružička ก็ขยายต่อเนื่องตลอดทศวรรษ 1920–1930 นำไปสู่การไขโครงสร้าง ของสารเทอร์ปีนหลายชนิด

รวมถึงการวางหลักการ ด้านเคมีอินทรีย์สมัยใหม่ เกี่ยวกับกลิ่นและองค์ประกอบจากธรรมชาติ ความก้าวหน้าเหล่านี้ ทำให้เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมีในปี 1939 และทำให้ลินาลูล กลายเป็นหนึ่งในสารสำคัญ ที่ถูกใช้เป็นต้นแบบ ในการศึกษาน้ำมันหอมระเหย และกลไกทางชีวเคมีของพืช มาจนถึงปัจจุบัน (2 มิถุนายน 2025) [2]

ฤทธิ์ชีวภาพของลินาลูล จากงานวิจัย

งานทบทวนเผยว่าลินาลูล มีหลักฐานทางชีววิทยาที่น่าสนใจหลายด้าน โดยการทดลองในสัตว์ พบว่าการสูดดมลินาลูล ในความเข้มข้นระดับไม่สูง เช่นประมาณ 3% ในอากาศ สามารถช่วยให้หนู มีพฤติกรรมสงบลง เพิ่มการเข้าสังคม และลดความก้าวร้าว ได้อย่างชัดเจน ขณะเดียวกันการให้ลินาลูลรูปแบบ (R)-(–)-linalool

ในขนาดประมาณ 50–100 มก./กก. ยังทำให้ระยะเวลาการนอน ที่ชักนำด้วยยากล่อมประสาทยาวขึ้น ซึ่งสะท้อนถึงฤทธิ์คลายกังวล และช่วยผ่อนคลาย ในระดับระบบประสาท ด้านฤทธิ์ต่อต้านการอักเสบ และบรรเทาอาการปวด ก็มีข้อมูลรองรับเช่นกัน การให้ลินาลูลในขนาด 25–200 มก./กก. สามารถลดอาการปวด

แบบเส้นประสาท และลดอาการบวม ในแบบจำลองอักเสบของหนูได้ ส่วนการทดลองในระดับเซลล์ พบว่าความเข้มข้นตั้งแต่ 10⁻⁷ ถึง 10⁻³ โมลาร์ช่วยลดการสร้างสารกระตุ้นการอักเสบ อย่างไนตริกออกไซด์ และ IL-6 ซึ่งบ่งชี้ว่าสารนี้ อาจมีศักยภาพ ในการช่วยระงับการอักเสบได้ ทั้งหมดนี้แม้ยังเป็นหลักฐานจากสัตว์ทดลอง (11 มีนาคม 2014) [3]

พืชอะไรที่มีลินาลูลสูงที่สุด?

โหระพา มีลินาลูลประมาณ 110–120 มก./100 กรัมโหระพาถือว่าเป็นหนึ่งในพืช ที่มีลินาลูลสูงที่สุดตามธรรมชาติ กลิ่นหอมสดชื่น และกลิ่นคล้ายดอกไม้ส่วนใหญ่ ก็มาจากสารนี้ จึงถูกใช้ทั้งในการปรุงอาหาร และสกัดน้ำมันหอมระเหย
ผิวส้ม มีลินาลูลประมาณ 30–40 มก./100 กรัมผิวส้มมีน้ำมันหอมระเหยจำนวนมาก โดยลินาลูลเป็นหนึ่งในสารสำคัญ ที่ให้กลิ่นหอมหวาน แบบผลไม้สดใส จึงมักนำไปใช้ทำกลิ่นในอาหาร เครื่องสำอางและ Aromatherapy
ผิว เลมอน และมะนาว มีลินาลูล 20–30 มก./100 กรัมเปลือกส้มตระกูลเลมอน มีลินาลูลรองลงมา กลิ่นจะหอมแบบซิตรัส สดชื่นกว่า และมักถูกสกัดใช้ ในผลิตภัณฑ์ดูแลตัวเองและกลิ่นAroma
ลาเวนเดอร์ มีลินาลูล 18–25 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม ลาเวนเดอร์โดดเด่นด้วยความหอมแบบผ่อนคลาย เพราะมีลินาลูลเป็นองค์ประกอบหลักส่วนหนึ่ง กลิ่นของมันจึงถูกใช้ในน้ำมันหอมระเหย น้ำยาปรับอากาศ และผลิตภัณฑ์ช่วยการนอน
Parsley มีลินาลูล 10–15 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม Parsley มีลินาลูลในระดับที่ให้ความหอมเขียวสด แต่ไม่แรงเท่ากลุ่มสมุนไพร หรือดอกไม้ ทำให้กลิ่นที่ได้ออกแนวสดชื่น แบบธรรมชาติ เหมาะกับอาหารยุโรป และอาหารตะวันตกหลายชนิด

ประโยชน์ของลินาลูลคืออะไร?

ช่วยให้ผ่อนคลาย ลดความเครียด กลิ่นแนวดอกไม้ของลินาลูลมีผลต่อระบบประสาท ช่วยให้รู้สึกสงบ ลดความกังวล และช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้นในบางคน
ฤทธิ์ต้านการอักเสบและบรรเทาอาการปวด การศึกษาพบว่าลินาลูลช่วยลดสารกระตุ้นการอักเสบและบรรเทาอาการปวดบางรูปแบบได้
ต้านจุลชีพและต้านออกซิเดชัน – มีคุณสมบัติยับยั้งการเติบโตของแบคทีเรียและเชื้อรา รวมถึงช่วยลดการเกิดอนุมูลอิสระ
เพิ่มความหอมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ใช้ในน้ำหอม เครื่องสำอาง อโรมาเธอราพี เพราะให้กลิ่นหอมสดชื่น อ่อนโยน

ข้อเสียของลินาลูลคืออะไร?

อาจก่อการแพ้ผิวหนังในบางคน โดยเฉพาะเมื่อสัมผัสบนผิวโดยตรงหรือเมื่อ Oxidize แล้วทำให้เกิดผื่นแดงหรือคัน
ความเข้มข้นสูง อาจระคายเคือง ใช้มากเกินไปอาจทำให้เวียนหัว แสบจมูก หรือรู้สึกไม่สบายได้
ข้อมูลทางคลินิกยังจำกัด ประโยชน์หลายอย่าง ยังมาจากการทดลองในสัตว์ หรือในหลอดทดลอง จึงยังต้องมีหลักฐานเพิ่มเติมในมนุษย์
ควรหลีกเลี่ยงในผู้แพ้น้ำหอม/น้ำมันหอมระเหย โดยเฉพาะผู้มีผิวแพ้ง่ายหรือมีผื่นเรื้อรัง เพราะอาจกระตุ้นอาการได้ง่ายกว่า

พืชอะไรที่มีลินาลูลสูง กล่าวโดยสรุป

ลินาลูลคือสารหอมตามธรรมชาติ ที่ซ่อนอยู่ในพืชรอบตัวเรามากกว่าที่คิด ทั้งในโหระพา ผิวส้ม ผิวเลมอน ลาเวนเดอร์และ Parsley ซึ่งล้วนเป็นแหล่งที่พบปริมาณสูง โดยสารนี้ไม่เพียงให้กลิ่นหอมแบบดอกไม้ แต่ยังมีข้อมูลวิทยาศาสตร์รองรับ ถึงฤทธิ์ช่วยผ่อนคลาย ลดความกังวล บรรเทาการอักเสบ และยับยั้งจุลชีพบางชนิด

ลินาลูลมักสกัดไปใช้ทำอะไร?

ลินาลูลมักถูกสกัดไปใช้เป็นส่วนผสมสำคัญ ในอุตสาหกรรมน้ำหอม เพราะกลิ่นหอมแนวดอกไม้สดชื่น ที่เข้ากันได้ง่ายกับวัตถุดิบอื่น นอกจากนี้ ยังนิยมใช้ในน้ำมันหอมระเหย สำหรับผ่อนคลาย สบู่ แชมพู โลชั่น และสกินแคร์ต่างๆ รวมถึงใช้เป็นส่วนประกอบ แต่งกลิ่นในอาหาร เครื่องดื่ม ลูกอม ชา และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบางชนิด

ใครที่ไม่ควรใช้ลินาลูล?

ผู้ที่ไม่ควรใช้ลินาลูล หรือควรระวังเป็นพิเศษ ได้แก่คนที่มีผิวแพ้ง่าย แพ้น้ำหอม หรือเคยมีประวัติแพ้น้ำมันหอมระเหย เพราะลินาลูลอาจกระตุ้นผื่นคัน แดง หรือระคายเคืองได้ง่าย นอกจากนี้หญิงตั้งครรภ์ เด็กเล็ก ผู้ป่วยโรคหอบหืด หรือผู้ที่ไวต่อกลิ่น ก็ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง เพราะกลิ่นเข้มข้น อาจทำให้เวียนหัวได้