สารกลิ่นหอมเย็น พืชอะไรที่มี Menthol สูง

Fiona
7 พ.ย. 25
16:37
17 views

พืชอะไรที่มี Menthol สูง เป็นคำถามที่หลายคนอาจนึกถึงความเย็นซ่า สดชื่น และกลิ่นหอมเย็นที่คุ้นเคยใน ยาสีฟัน แต่ความจริงแล้ว เมนทอลเป็นสารประกอบ ที่พบได้ในพืชหลายชนิด โดยเฉพาะในกลุ่มสมุนไพร ที่มีกลิ่นหอม การรู้ว่าพืชชนิดไหนให้เมนทอล สามารถช่วยเลือกใช้ทั้งการปรุงอาหาร เครื่องดื่ม หรือใช้เป็นสมุนไพร

เมนทอล คืออะไร?
พืชที่มีเมนทอลสูง
ประโยชน์ของเมนทอล

สารประกอบ เมนทอล คืออะไร?

เมนทอลคือสารประกอบธรรมชาติในกลุ่ม terpinol มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีกลิ่นหอมเย็นแบบมิ้นต์ เมื่อสัมผัส หรือสูดดม จะให้ความรู้สึกเย็นสดชื่น แม้อุณหภูมิจริงของร่างกาย จะไม่ลดลงก็ตาม โดยเมนทอลพบมากในน้ำมันสะระแหน่ และพืชตระกูลมิ้นต์ต่างๆ แต่ก็สามารถสังเคราะห์ขึ้นได้ในอุตสาหกรรม

ด้วยคุณสมบัติให้ความเย็น และกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ เมนทอลจึงถูกนำไปใช้ ในผลิตภัณฑ์หลายรูปแบบ เช่นยาทาภายนอก เพื่อลดอาการปวดเมื่อย ยาลูกอม และสเปรย์ บรรเทาอาการเจ็บคอ ยาสีฟัน แชมพู ลูกอม เครื่องดื่ม ไปจนถึงน้ำหอม และเครื่องสำอางต่างๆ คนส่วนใหญ่จึงคุ้นเคย ในชีวิตประจำวัน (18 กันยายน 2025) [1]

ประวัติ เมนทอล การค้นพบครั้งแรก

เมนทอลถูกค้นพบครั้งแรก ในยุโรปช่วงปี ค.ศ. 1771 โดยนักเคมีชาวเยอรมันชื่อ Hieronymus David Gaubius ที่สามารถแยกสารนี้ ออกจากน้ำมันสะระแหน่ได้ และต่อมาในปี ค.ศ. 1861 นักวิทยาศาสตร์ชื่อ F. L. Alphonse Oppenheim ได้เสนอชื่อเรียก menthol อย่างเป็นทางการ

พร้อมอธิบายว่า เป็นสารลักษณะคล้ายCamphor ที่ได้จากพืชมิ้นต์ ทำให้เริ่มมีการศึกษาลึกขึ้น เกี่ยวกับกลิ่นหอมเย็น และคุณสมบัติให้ความรู้สึกเย็น ของสารชนิดนี้ ในเชิงการแพทย์ และการใช้ประโยชน์ทั่วไป ในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ต่อเนื่องถึงต้นศตวรรษที่ 20 นักเคมีโดยเฉพาะในญี่ปุ่น และยุโรป

เริ่มพัฒนาวิธีสกัด และทำให้เมนทอล มีความบริสุทธิ์มากขึ้น รวมถึงการทำความเข้าใจ โครงสร้างทางเคมีและ Isomers ของมัน ส่งผลให้เมนทอล ถูกนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์หลากหลาย ตั้งแต่ยาแก้หวัด ยาทาภายนอก ลูกอมบรรเทาอาการระคายคอ ไปจนถึงเครื่องสำอาง อาหารเสริม และน้ำมันหอมระเหย (4 พฤศจิกายน 2025) [2]

งานวิจัยคุณสมบัติของเมนทอล

งานวิจัยสรุปว่าเมนทอล เป็นสารธรรมชาติ ที่มีคุณสมบัติทางชีวภาพหลากหลาย ทั้งลดอาการปวด ต้านการอักเสบ ต้านเชื้อแบคทีเรีย ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย และมีบทบาทต่อระบบประสาท รวมถึงถูกศึกษา ว่ามีศักยภาพ ในการช่วยยับยั้งการเจริญเติบโต ของเซลล์มะเร็งในบางรูปแบบ

งานวิจัยยังพบว่า การดัดแปลงโครงสร้างเมนทอล เช่นการเปลี่ยนเป็นอนุพันธ์บางชนิด สามารถเพิ่มความคงตัว ปรับฤทธิ์การออกฤทธิ์ และช่วยให้ซึมผ่านผิวหนังได้ดีขึ้น ทำให้เหมาะสำหรับการนำไปใช้ เป็นส่วนผสมในยา และผลิตภัณฑ์บำบัดต่างๆ

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าผลการทดลองในห้องปฏิบัติการ และในสัตว์ จะให้ข้อมูลเชิงบวก แต่หลักฐานในมนุษย์ ยังมีไม่มากพอ ที่จะสรุปประสิทธิภาพทางคลินิกโดยชัดเจน จึงยังจำเป็นต้องมีการศึกษาต่อในเชิงลึก ทั้งด้านเภสัชวิทยา ความปลอดภัย ขนาดการใช้ที่เหมาะสม และผลข้างเคียงในระยะยาว (11 กันยายน 2025) [3]

พืชอะไรบ้างที่มีเมนทอลสูง?

Peppermint เป็นแหล่งเมนทอล ที่สูงที่สุดในธรรมชาติ น้ำมันหอมระเหยจากใบ มีความเย็นชัด กลิ่นคม สดชื่น นิยมใช้ในยาดม ยาสีฟัน ลูกอมยา และผลิตภัณฑ์ดูแลทางเดินหายใจ
Japanese Mint มีปริมาณเมนทอลสูงใกล้เคียง หรือสูงกว่าเปปเปอร์มิ้นต์ ในเชิงอุตสาหกรรม จึงมักถูกนำไปสกัด เป็นเมนทอลเชิงพาณิชย์ ใช้ในยา และผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์จำนวนมาก
Spearmint กลิ่นจะหวาน นุ่ม และเย็นอ่อนกว่าเปปเปอร์มิ้นต์ เพราะมีเมนทอลน้อยกว่า แต่ให้ความหอมสดชื่น และปลอดภัยต่อการใช้ในอาหาร เช่นชา ลูกอม หรือใช้เป็นสมุนไพร ในอาหารตะวันออกกลาง
Bergamot Mint ปริมาณเมนทอล ไม่สูงเท่าชนิดอื่นๆ แต่โดดเด่นด้วยกลิ่นหอมซิตรัสนุ่มๆ มักใช้ในน้ำหอม เครื่องสำอางและ Aromatherapy มากกว่าการใช้เพื่อความเย็นโดยตรง
Wild Mint ให้กลิ่นมิ้นต์แบบดิบ และแรง แต่เมนทอลจะไม่สูงมาก นิยมใช้แบบพื้นบ้าน ในภูมิภาคตะวันออกกลาง แอฟริกา และเอเชียบางพื้นที่ ทั้งชงชา ปรุงอาหาร หรือใช้เป็นสมุนไพรพื้นบ้าน

ประโยชน์ของเมนทอล มีอะไรบ้าง?

ให้ความรู้สึกเย็นสดชื่น ช่วยกระตุ้นตัวรับความเย็นในผิว ทำให้รู้สึกสบาย แม้อุณหภูมิจริงไม่เปลี่ยน
บรรเทาอาการคัดจมูก และเจ็บคอ นิยมใช้ในยาดม ยาลูกอม ยาสเปรย์คอ ช่วยลดการระคายคอ
ช่วยลดอาการปวดเมื่อย ในรูปแบบยาทาภายนอก หรือบาล์ม เพราะช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัวเล็กน้อย
ต้านการอักเสบระดับอ่อน มีข้อมูลว่าช่วยลดการบวมแดง หรือระคายเคืองเล็กน้อย
ต้านเชื้อจุลินทรีย์บางชนิด จึงพบในน้ำยาบ้วนปาก ยาสีฟัน และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก
ให้กลิ่นหอม และความผ่อนคลาย มักใช้ใน Aromatherapy และน้ำมันหอมระเหย

ข้อควรระวังของเมนทอลมีอะไรบ้าง?

ระคายเคืองผิว เย็นหรือแสบเกินไป โดยเฉพาะในคนผิวแพ้ง่าย หรือเมื่อใช้ปริมาณสูง
อาจกระตุ้นอาการภูมิแพ้ในบางคน มีรายงานว่าบางราย อาจแพ้ เกิดผื่น หรือผิวแดง
ไม่ควรใช้เข้าตา และเยื่อบุอ่อน เพราะอาจให้ความรู้สึกแสบ หรือระคายเคืองมาก
ในเด็กเล็กต้องระวัง เพราะกลิ่นแรง อาจรบกวนการหายใจ กรณีเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 2 ปี ควรหลีกเลี่ยง
ไม่ได้รักษาอาการจริง เพียงบรรเทา เช่นหายใจโล่งขึ้น แต่ไม่ได้แก้สาเหตุ ของอาการคัดจมูก หรืออักเสบ

สรุปแล้ว พืชอะไรที่มีเมนทอลสูง

พืชที่มีเมนทอลสูงเช่น Peppermint, Japanese Mint, Spearmint, Bergamot Mint และ Wild Mint ล้วนให้ความสดชื่น และกลิ่นหอมแบบมิ้นต์ ที่แตกต่างกัน ตามปริมาณเมนทอล และสารหอมอื่นที่มีอยู่ร่วมกัน ทำให้เมนทอลเป็นสารธรรมชาติ ที่มีบทบาททั้งในอาหาร สุขภาพ และดูแลร่างกายในชีวิตประจำวัน

ใครที่ควรระวังเมนทอลเป็นพิเศษ?

ผู้ที่ควรระวังเมนทอล คือเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ปี เนื่องจากกลิ่น และความเย็น อาจกระตุ้นให้เกิดการหายใจขัด หรือปิดกั้นหลอดลมได้ ผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย หรือภูมิแพ้ผิวหนัง เพราะอาจเกิดผื่นแดง คัน หรือแสบร้อนได้ง่าย ผู้ที่เป็นโรคหอบหืด บางรายอาจไวต่อกลิ่น และผู้ที่แพ้พืชตระกูลมินต์ ควรหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีเมนทอลโดยตรง

ถ้าเมนทอลเข้าตา ควรทำอย่างไร?

หากเมนทอลเข้าตา ให้รีบล้างตาทันที ด้วยน้ำสะอาดไหลผ่านอย่างน้อย 10–15 นาที โดยเปิดเปลือกตาให้กว้างขณะล้าง ห้ามขยี้ตา เพราะจะทำให้การระคายเคืองรุนแรงขึ้น หากยังมีอาการแสบ น้ำตาไหล ตาพร่าหรือแดง ให้ไปพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจ แนะนำไม่ควรใช้ยาหยอดตาเอง เพราะบางชนิด อาจยิ่งระคายเคืองมากขึ้น