พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์ และมั่นคง

พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์

พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์ ด้วยกลิ่นหอมอ่อนโยน และสีดอกที่เปลี่ยนแปลงตามวัน ดอกไม้ชนิดนี้จึงไม่ใช่แค่ไม้ประดับ แต่เป็นสัญลักษณ์ของความรักที่ค่อยๆ เติบโตอย่างมั่นคงและงดงาม พุดน้ำบุศย์จึงกลายเป็นหนึ่งในพรรณไม้ที่คนไทยนิยมปลูกไว้หน้าบ้าน เพื่อเชื่อมโยงความสงบ ความเมตตา และความรักที่บริสุทธิ์เข้ากับวิถีชีวิตประจำวัน

  • ประวัติความเป็นมา ข้อมูลพื้นฐาน และลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของต้นพุดน้ำบุศย์
  • ความเชื่อเกี่ยวกับพุดน้ำบุศย์
  • ประโยชน์ของพุดน้ำบุศย์
  • ขั้นตอนการปลูก และการดูแลต้นพุดน้ำบุศย์

ประวัติความเป็นมาของ พุดน้ำบุศย์

พุดน้ำบุศย์ ถูกจัดอยู่ในกลุ่ม “ดอกพุด” ที่มีความโดดเด่นด้านกลิ่นหอมและสีดอกที่เปลี่ยนแปลงตามเวลา จากขาวนวลในวันแรก สู่เหลืองทองในวันถัดไป ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ “น้ำบุศย์” ที่หมายถึง “บุษราคัม” หรือพลอยสีเหลืองทอง ช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 25 พุดน้ำบุศย์เริ่มได้รับความนิยมในไทยในฐานะไม้ประดับบ้านเรือนและวัด เนื่องจากปลูกง่าย ออกดอกตลอดปี และมีกลิ่นหอมแรงในช่วงพลบค่ำ

ช่วงปี พ.ศ. 2500–2520 ที่พุดน้ำบุศย์ถูกนำเสนอในหนังสือพฤกษศาสตร์ไทย เช่น ดอกไม้ในสวน โดย รุ่งมณี เมฆโสภณ ซึ่งกล่าวถึงความงามและกลิ่นหอมของดอกไม้ชนิดนี้ ต่อมาปี พ.ศ. 2550–2560 เริ่มถูกนำไปใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องหอมและน้ำมันหอมระเหย โดยมีการสกัดกลิ่นจากดอกเพื่อใช้ในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวและบ้านพักตากอากาศ เนื่องจากกลิ่นหอมไม่ฉุนและติดทนนาน

ล่าสุดคือช่วงปี พ.ศ. 2565 เป็นต้นมา ที่พุดน้ำบุศย์ได้รับความสนใจในฐานะ “ไม้มงคลเสริมศีลธรรม” โดยมีความเชื่อว่าการปลูกพุดน้ำบุศย์ไว้หน้าบ้านจะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและเสริมสิริมงคลด้านเมตตาและความสงบสุข บทความจากบ้านและสวน ยังระบุว่าพุดน้ำบุศย์เหมาะกับการปลูกกลางแจ้ง หรือในกระถางขนาดใหญ่ และสามารถออกดอกต่อเนื่องได้ตลอดปี หากได้รับแสงแดดเพียงพอ

ข้อมูลพื้นฐานของพุดน้ำบุศย์

  • ชื่อ: พุดน้ำบุศย์
  • ชื่อสามัญ: Golden Gardenia, Kedah Gardenia
  • ชื่ออื่น: ตะบือโก, บาแยมาเดาะ, ระนอ, ระไน, รักนา, รัตนา
  • ชื่อวิทยาศาสตร์: Gardenia carinata Wall. ex Roxb.
  • วงศ์: Rubiaceae (วงศ์เดียวกับพุดซ้อนและกาแฟ)
  • ถิ่นกำเนิด: เอเชียตะวันออกเฉียงใต้พบมากในไทย มาเลเซีย และอินเดียตอนใต้

ที่มา: พุดน้ำบุษย์ (26 มีนาคม 2022) [1]

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของต้นพุดน้ำบุศย์

  • ลำต้น: เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง สูงประมาณ 1–2 เมตร แตกกิ่งจำนวนมาก ทรงพุ่มแน่นทึบ กิ่งเปราะ แตกตรงข้อ 2–3 กิ่ง ลำต้นรูปกรวย ไม่ผลัดใบ ให้ความรู้สึกสง่างามและมั่นคง
  • ใบ: ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามเป็นคู่ รูปหอก ปลายเรียวแหลม โคนเบี้ยว ขอบใบเรียบ แผ่นใบบาง ผิวด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ด้านล่างสีเขียวอ่อน เส้นกลางใบและเส้นใบสีขาวเด่นชัด ดูสวยงามเมื่อสะท้อนแสง
  • ดอก: ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5–9 กลีบ รูปไข่ ดอกเริ่มบานมีสีขาวนวล แล้วเปลี่ยนเป็นเหลืองทอง ส่งกลิ่นหอมแรงช่วงพลบค่ำ บานได้นาน 1–2 วัน ออกดอกตลอดปี
  • ผล: ผลสดรูปกระสวย มีสัน 5 สันตามยาว เมื่อแก่มีสีเหลืองส้ม ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดใช้แต่งสีอาหารหรือเพาะพันธุ์ได้
  • ราก: รากแข็งแรง แผ่กระจายใต้ดิน เหมาะกับการปลูกกลางแจ้งหรือในกระถางขนาดใหญ่ ช่วยยึดเกาะดินและดูดซับน้ำได้ดีในดินร่วนระบายน้ำดี

ที่มา: ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของต้นพุดน้ำบุศย์ ชื่อวิทยาศาสตร์ การขยายพันธุ์ การดูแล ประโยชน์ (14 กันยายน 2023) [2]

ความเชื่อเกี่ยวกับพุดน้ำบุศย์

พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์
  • เสริมสิริมงคลด้านศีลธรรมและเมตตา

คนไทยเชื่อว่าการปลูกพุดน้ำบุศย์ไว้ในบ้าน โดยเฉพาะบริเวณรั้วหรือหน้าบ้าน จะช่วยเสริมความสงบสุขในครอบครัว และส่งเสริมด้านเมตตาให้ผู้ปลูกมีจิตใจอ่อนโยน“ปลูกพุดน้ำบุศย์ไว้หน้าบ้าน ช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและเสริมเมตตา” เช่นเดียวกันกับ ต้นพุดซ้อน เสริมเมตตา ที่มีความเชื่อว่าเสริมเมตตาและเสน่ห์ให้ผู้ปลูก

  • สีดอกเปลี่ยนตามวัน สื่อถึงการเปลี่ยนแปลงที่ดี

ดอกพุดน้ำบุศย์เริ่มบานเป็นสีขาวนวล แล้วเปลี่ยนเป็นเหลืองทองและส้มในวันถัดไป คนไทยเปรียบสีดอกกับ “บุษราคัม” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความรุ่งเรือง และความมั่นคง ชื่อ“น้ำบุศย์”หมายถึงพลอยสีเหลืองทอง สื่อถึงความสูงค่าและความเจริญ

  • กลิ่นหอมที่ไม่ฉุน สื่อถึงความสงบและความมั่นคง

กลิ่นหอมของพุดน้ำบุศย์ไม่ฉุนจนเวียนหัว แต่หอมติดทนนาน โดยเฉพาะช่วงพลบค่ำ เชื่อกันว่ากลิ่นหอมนี้ช่วยปรับอารมณ์ให้สงบ และเสริมพลังบวกในบ้าน“กลิ่นหอมของพุดน้ำบุศย์ เป็นเอกลักษณ์ ไม่เหมือนใคร และช่วยให้บ้านสงบสุข”

ประโยชน์ของพุดน้ำบุศย์

ด้านสมุนไพรและการแพทย์พื้นบ้าน

  • ใช้ ทั้งต้น แก้บิด ท้องเสีย ถ่ายเป็นเลือด
  • บรรเทาอาการ ลำไส้อักเสบ และ โรคกระเพาะอาหาร
  • มีฤทธิ์ ขับปัสสาวะ และช่วยรักษา ฝี แผลเปื่อย

ด้านกลิ่นหอมและการตกแต่ง

  • ดอกมีกลิ่นหอมแรงช่วงพลบค่ำ ใช้ปรุงแต่งกลิ่นใน น้ำหอมและเครื่องหอม
  • สีดอกเปลี่ยนจากขาวนวล เหลืองสดใส เหลืองทองในดอกเดียว สร้างความโดดเด่นในการจัดสวน
  • ออกดอกตลอดปี ดูแลง่าย เหมาะกับการปลูกในบ้าน หรือวัดเพื่อความสวยงาม และกลิ่นหอม (4 มิถุนายน 2018) [3]

ด้านสิริมงคลและความเชื่อ

  • เชื่อว่าช่วย เสริมเมตตาและศีลธรรม ให้กับผู้ปลูก
  • ปลูกไว้หน้าบ้านเพื่อ ปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย และเสริมบารมี
  • กลิ่นหอมไม่ฉุน สื่อถึงความสงบและความมั่นคงในชีวิต

ขั้นตอนการปลูก และการดูแลต้นพุดน้ำบุศย์

การปลูก:

  1. เลือกสถานที่ปลูก ควรปลูกในบริเวณที่ได้รับ แสงแดดจัดตลอดวัน เหมาะกับการปลูก กลางแจ้ง หรือริมรั้วบ้านเพื่อให้ดอกออกเต็มที่
  2. เตรียมดินและหลุมปลูก ใช้ดินร่วนผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก เพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุ ขุดหลุมลึกประมาณ 30–40 ซม. กว้าง 30 ซม. รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยอินทรีย์หรือดินปลูกที่ระบายน้ำดี
  3. วิธีปลูก ขยายพันธุ์โดย การปักชำกิ่ง และตอนกิ่ง (ใช้กิ่งกึ่งอ่อนกึ่งแก่ และควรแช่ในฮอร์โมนเร่งรากก่อนปักชำ) วางต้นกล้าหรือกิ่งตอนลงในหลุมปลูก กลบดินให้แน่นพอประมาณ ไม่อัดแน่นจนเกินไป รดน้ำให้ชุ่มทันทีหลังปลูก และดูแลต่อเนื่องทุกวันในช่วงแรก

การดูแล:

  • ตัดแต่งกิ่งหลังดอกโรย เพื่อกระตุ้นการแตกยอดใหม่
  • ใส่ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยสูตรเสมอ (15-15-15) เดือนละครั้ง
  • หมั่นกำจัดวัชพืชและพรวนดินรอบโคนต้นเพื่อให้อากาศถ่ายเท
  • หากปลูกในกระถาง ควรเปลี่ยนดินทุก 1–2 ปี

สรุป พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์ สงบและมั่นคง

โดยสรุป พุดน้ำบุศย์ เสริมรักบริสุทธิ์ ไม่เพียงแต่สร้างความรื่นรมย์ให้กับบ้านด้วยกลิ่นหอมและสีสันของดอก แต่ยังปลูกฝังคุณค่าทางใจที่ลึกซึ้งในวัฒนธรรมไทย ดอกไม้ที่เปลี่ยนสีตามวันจึงเปรียบได้กับความรักที่เปลี่ยนผ่านอย่างอ่อนโยน เตือนใจให้เรารักษาความเมตตา ความสงบ และความงดงามภายในไว้เสมอ

พุดน้ำบุศย์มีความเชื่อเชิงมงคลอย่างไร?

เชื่อว่าช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและเสริมเมตตา เปรียบสีดอกกับบุษราคัม สื่อถึงความสูงค่าและมั่นคง ปลูกในบ้านเพื่อเสริมศีลธรรม และความรักบริสุทธิ์

สามารถปลูกพุดน้ำบุศย์ในกระถางได้หรือไม่?

สามารถปลูกได้ แต่ควรใช้กระถางขนาดใหญ่ ต้องหมั่นพรวนดินและตัดรากเพื่อให้เติบโตดี ปลูกลงดินจะโตเร็วและออกดอกมากกว่า

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน
Picture of OTP
OTP

แหล่งอ้างอิง

เรื่องที่เกี่ยวข้อง