ทำความรู้จัก สาร Carotenoid ในพืช

สาร Carotenoid ในพืช เป็นคำที่หลายคนอาจคุ้นเคย จากสีสันสดใสของผักผลไม้ ไม่ว่าจะเป็นสีส้มของแครอท สีแดงของมะเขือเทศ หรือสีเหลืองทองของฟักทอง แต่ความจริงแล้วแคโรทีนอยด์ หมายถึงกลุ่มสารธรรมชาติ ที่พืชสร้างขึ้นเอง ทำให้พืชมีเอกลักษณ์ทั้งด้านสี กลิ่น และความสามารถในการปกป้องตัวเอง

ประวัติของแคโรทีนอยด์ เริ่มต้นในช่วงต้นทศวรรษ 1800 เมื่อปี 1831 นักเคมีชาวเยอรมัน Heinrich Wackenroder สามารถแยกสารสีส้ม จากน้ำแครอทได้สำเร็จ และตั้งชื่อว่า carotin นับเป็นก้าวแรก ที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ รู้ว่าพืชมีสารสีตามธรรมชาติซ่อนอยู่ ต่อมาในปี 1847 มีการยืนยันว่า carotin เป็นสารประเภทไฮโดรคาร์บอน

และในปี 1907 Richard Willstätter พร้อมทีมงาน ได้สรุปสูตรเคมีของสารนี้อย่างชัดเจน ซึ่งกลายเป็นรากฐานสำคัญ ให้วงการเคมีอินทรีย์ ศึกษาสารสีจากธรรมชาติได้ลึกขึ้น ช่วงปี 1928–1931 ถือเป็นยุคที่แคโรทีนอยด์เริ่มถูกทำความเข้าใจ ในระดับโมเลกุลมากขึ้น โดยงานของ Paul Karrer มีบทบาทสำคัญ

เพราะสามารถระบุโครงสร้างของ β-carotene และพิสูจน์ว่า สามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ ในร่างกายมนุษย์ ทำให้สารกลุ่มนี้ได้รับการยอมรับในฐานะ provitamin A และเป็นจุดเริ่มต้น ที่ทำให้แคโรทีนอยด์ ได้รับความสนใจในด้านโภชนาการ สุขภาพ และการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร ในเวลาต่อมา (10 พฤศจิกายน 2025) [2]