อานิส ประวัติ วิถีแห่งการต่อสู้ด้วยไม้สั้น

No-R
5 ก.ย. 25
17:45
17 views

อานิส ประวัติ มีจุดเริ่มต้นมาจากไหน กีฬาประจำชาติ ของประเทศฟิลิปปินส์นี้ ไม่ได้เป็นเพียงแค่เกมการแข่งขัน แต่มีรากฐานมาจากประวัติศาสตร์ การต่อสู้เพื่อปกป้องตัวเอง ของนักรบในท้องถิ่น

อานิสคือกีฬาอะไร
มีตำนานเล่าขานบางประการ
มีรูปแบบต่อสู้

กีฬาอานิส คืออะไร

อาร์นิส (Arnis) หรือที่รู้จักกันในชื่อ เอสคริมา (Eskrima) หรือ คาลี (Kali) เป็นศิลปะการต่อสู้ ของฟิลิปปินส์ ที่มีต้นกำเนิดย้อนกลับไป ในปี ค.ศ. 1521 โดยมีจุดเริ่มต้น จากการป้องกันตนเอง ของชนพื้นเมืองฟิลิปปินส์ จากการล่าอาณานิคมของสเปน

ในช่วงแรก อาร์นิสเป็นวิชาการต่อสู้ ที่เน้นการใช้สิ่งของ ที่มีอยู่ในชีวิตประจำวัน เช่น ไม้และมีด เพื่อป้องกันตัว โจมตีศัตรู ต่อมาในปี ค.ศ. 1991 อาร์นิสได้รับการยอมรับ ให้เป็นกีฬาสาธิต ในซีเกมส์ครั้งที่ 22 และในปี ค.ศ. 2005 ได้รับการบรรจุ เป็นกีฬาประเภทหนึ่ง ในการแข่งขันซีเกมส์ครั้งที่ 23 ที่ฟิลิปปินส์ (28 กรกฎาคม 2025) [1]

อานิสมีตำนานบางอย่าง ที่เล่าขานกันมา

ตามตำนานเล่าว่า อาร์นิสมีจุดเริ่มต้นจาก พระโพธิธรรม พระภิกษุผู้เดินทาง จากเอเชียกลางหรืออินเดีย ในช่วง คริสต์ศตวรรษที่ 5–6 ท่านได้ผ่านเมืองปาเล็มบัง ซึ่งเป็นเมืองหลวง ของอาณาจักรศรีวิชัย ก่อนเดินทางต่อไปยังเกาะลูซอน
ระหว่างการเดินทาง ท่านสังเกตเห็น ต้นหวายแห้ง วางอยู่บนพื้น และนำท่าทางการต่อสู้ (19 มีนาคม 2025) [2]

ที่ท่านรู้จักมาประยุกต์ กับอาวุธธรรมชาติเหล่านี้ จากนั้น ท่านจึงเผยแพร่ศิลปะ การต่อสู้ให้คนท้องถิ่นฟิลิปปินส์ กลายเป็นรากฐานของอาร์นิส ซึ่งพัฒนาต่อมาจน เป็นทั้งศิลปะการต่อสู้ และกีฬาที่ฝึกฝน ทั้งมือเปล่า และอาวุธในปัจจุบัน

อานิสใช้อาวุธประเภทไหน ?

ไม้สั้น (Single Stick / Double Stick) ไม้ขนาดประมาณ 28–36 นิ้ว ใช้ฝึกการตีและป้องกัน
มีดสั้น (Daga) มีดขนาดเล็ก ที่ใช้ฝึกการโจมตี ป้องกันด้วยอาวุธคม
ดาบสั้น (Espada y Daga) การใช้ดาบเดี่ยว หรือคู่กับมีด เพื่อฝึกการต่อสู้ ที่หลากหลาย
พลอง (Baston) ไม้ยาวประมาณ 5–6 ฟุต ใช้ฝึกการต่อสู้ระยะประชิด
มือเปล่า (Empty Hand) การฝึกต่อสู้โดยไม่ใช้อาวุธ เพื่อพัฒนาทักษะการป้องกันตัว ในสถานการณ์ต่างๆ

รูปแบบการต่อสู้ของอานิส แบบดั้งเดิม

รูปแบบการต่อสู้ ของอาร์นิส แบบดั้งเดิม เน้นการป้องกันตัวในชีวิตจริง และการต่อสู้แบบใช้อาวุธจริงอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีลักษณะเด่นดังนี้

โจมตีด้วยอาวุธ การตีหรือฟันด้วยไม้ มีด หรือดาบจริง มักเป็นการโจมตีต่อเนื่อง และเชิงมุม เพื่อสร้างความได้เปรียบเหนือคู่ต่อสู้
ป้องกันและสกัด ใช้อาวุธสกัดการโจมตีของคู่ต่อสู้ พร้อมฝึกการหลบหลีก อย่างคล่องตัว เพื่อรักษาชีวิต พื้นที่ปลอดภัย
ล็อกและจับอาวุธ การจับคู่ต่อสู้เพื่อล็อกตัว หรือปลดอาวุธจากคู่ต่อสู้ เทคนิคเหล่านี้ เป็นหัวใจสำคัญของอาร์นิสดั้งเดิม (16 มิถุนายน 2025) [3]
มือเปล่าแบบเชิงรุก การต่อสู้โดยไม่ใช้อาวุธ ซึ่งดัดแปลงจากท่าการใช้ไม้หรือมีด เช่น การชก ข้อศอก เข่า และการล็อก
การเคลื่อนไหวและจังหวะร่างกาย การเดินหมุนตัว และปรับตำแหน่งอย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างมุมโจมตี ป้องกันตัวเอง ในสถานการณ์จริง

รูปแบบการต่อสู้ของอานิส แบบสมัยใหม่

รูปแบบการต่อสู้ ของอาร์นิส แบบสมัยใหม่ พัฒนามาจากอาร์นิสดั้งเดิม แต่ปรับให้เหมาะกับการแข่งขันกีฬา และการฝึกอย่างเป็นระบบมากขึ้น

• แข่งขันแบบมีคะแนน (Sport Fighting) : ผู้เล่นใช้ไม้สั้น ดาบจำลอง หรือมีดจำลองต่อสู้ ภายใต้กติกาที่กำหนด มีการให้คะแนนตามความแม่นยำ ความเร็ว ความคล่องตัว พร้อมเน้นความปลอดภัย
• มือเปล่าและอาวุธจำลอง (Empty Hand & Training Weapons) : ฝึกทั้งท่ามือเปล่า อาวุธจำลอง เพื่อพัฒนาทักษะร่างกาย การตอบสนอง กลยุทธ์โดยไม่เสี่ยงบาดเจ็บ อาจจะคล้ายกับ อิไอโด คืออะไร
• เทคนิคแบบเป็นระบบ (Structured Techniques) : มีการจัดลำดับท่าฝึกที่ชัดเจน เช่น การโจมตี ป้องกัน ล็อก และปลดอาวุธ รวมถึงการเคลื่อนไหวร่างกาย และการใช้จังหวะ เพื่อให้เหมาะกับการแข่งขัน การสอนในสถาบัน
• การฝึกฟิตเนสและความคล่องตัว (Conditioning & Mobility) : เน้นการเสริมสร้างความแข็งแรง ความเร็ว ความยืดหยุ่นของร่างกาย เพื่อให้ผู้ฝึกสามารถเคลื่อนไหวได้รวดเร็ว และต่อเนื่องในสนามแข่งขัน

อานิสจำกัดผู้ฝึกหรือไม่ ?

โดยทั่วไปแล้วอาร์นิส ไม่จำกัดผู้ฝึกแต่อย่างใด ทั้งเพศและวัย สามารถเรียนรู้ได้ แต่การฝึกมักปรับระดับความยาก พร้อมกับอาวุธให้เหมาะสม กับผู้ฝึกแต่ละกลุ่ม

ผู้เริ่มต้นและเด็ก มักฝึกด้วยไม้จำลอง หรือท่ามือเปล่า เพื่อความปลอดภัย สร้างความเข้าใจพื้นฐาน
ผู้ฝึกระดับสูงหรือแข่งขัน จะเรียนรู้การใช้มีด ดาบ อาวุธอื่น รวมถึงเทคนิคล็อก และปลดอาวุธ ซึ่งต้องมีความระมัดระวัง มีครูฝึกคอยดูแล

ผลลัพธ์ที่ได้จาก อานิส ประวัติ

สรุป อานิส ประวัติ ต่อสู้เพื่อป้องกันตัวจริง ขณะที่แบบสมัยใหม่ ปรับเป็นกีฬาแข่งขัน มีท่าฝึกและกติกาชัดเจน เพื่อความปลอดภัย เหมาะกับการแข่งขัน เข้าถึงได้ทุกคน

นอกจากไม้คู่ อานิสยังใช้ร่างกายส่วนไหนในการต่อสู้ ?

อานิสยังเน้นการใช้ร่างกายส่วนอื่น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ในการต่อสู้ เช่น การใช้มือเปล่า ศอก เข่า และเท้าในการโจมตี หรือป้องกันตัว การผสมผสานอาวุธกับทักษะ การต่อสู้ด้วยร่างกาย ทำให้อานิสมีความยืดหยุ่นและใช้งานได้จริง ในสถานการณ์ต่างๆ

ทำไมหลายคนมองว่า อานิสเป็นกีฬาที่แปลก ?

เพราะใช้อาวุธไม้ แทนที่จะใช้มือเปล่า เหมือนกีฬาต่อสู้ทั่วไป ลักษณะการเคลื่อนไหว ก็รวดเร็ว มีทั้งการตี การปัดป้อง และการเคลื่อนเท้าที่ไม่คุ้นตา สำหรับผู้ที่ไม่เคยเห็น อีกทั้งยังมีทั้งรูปแบบดั้งเดิม และสมัยใหม่ ทำให้ดูแตกต่าง แปลกใหม่ ในสายตาคนทั่วไป