Chitosan เป็นสารที่ได้จากการสกัดเปลือกของสัตว์น้ำ ประเภทกุ้ง ปู และสัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็งอื่นๆ มันเป็นสาร
Polysaccharides ที่มีโครงสร้างคล้ายกับเซลลูโลส และมีคุณสมบัติพิเศษหลายอย่างที่มีประโยชน์ร่างกายของเรา เรามักเห็นสารสกัดไคโตซานในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ช่วยลดน้ำหนัก
ไคโตซานซึ่งเป็นสารอินทรีย์ที่พบมากที่สุดประเภทหนึ่งในธรรมชาติ มักพบในสัตว์เปลือกแข็ง และขาเป็นปล้อง เช่น กุ้ง กั้ง และปู ซึ่งเมื่อนำมาสกัดแยกเอาสารแคลเซียม โปรตีน และแร่ธาตุบางชนิดที่ไม่ต้องการออกไป ก็จะได้สาระสำคัญที่มีโครงสร้างทางเคมี คล้ายเซลลูโลส เรียกว่า Chitin และเมื่อนำ Chitin ผ่านกระบวนการทางเคมี เราก็จะได้สารที่เรียกว่าไคโตซานนั่นเอง [1] มีนำการใช้งานในหลากหลายด้าน รวมถึงในอุตสาหกรรมอาหาร การแพทย์ และการเกษตร
ไคโตซานได้มาจาก Chitin ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักในเปลือกของสัตว์น้ำ ที่มีเปลือกแข็ง เช่น กุ้ง ปู และหอย นอกจากนี้ยังพบในสัตว์น้ำเปลือกแข็งอื่นๆ เช่น หอยนางรม และสัตว์ทะเลบางชนิดที่มีเปลือก ไคโตซานได้มาจากกระบวนการแปรรูป Chitin โดยขจัดกลุ่ม Acetyl ออก ทำให้เกิดสารที่มีคุณสมบัติละลายน้ำได้ และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในหลายด้าน
ปกติแล้วไคโตซานไม่ได้พบโดยตรงจากพืช แต่เป็นสารที่ได้มาจาก Chitin ซึ่งเป็นสารประกอบหลักในเปลือกสัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็ง แต่มีการพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อผลิตไคโตซานจากแหล่งอื่นที่ไม่ใช่สัตว์ รวมถึงพืชบางชนิด โดยใช้วิธีการแปรรูปเซลลูโลสจากพืช เช่น เปลือกไม้ เพื่อสร้างไคโตซานที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกัน
Chitosan มีประโยชน์ต่อร่างกายในหลายด้าน เช่นช่วยลดน้ำหนักโดยการจับไขมัน และคอเลสเตอรอลในระบบย่อยอาหาร ป้องกันไม่ให้ถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ช่วยในการรักษาแผลและเร่งการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และบำรุงผิวพรรณ โดยเพิ่มความชุ่มชื้นและลดการอักเสบ
ไคโตซานโดยทั่วไปถือว่าปลอดภัยเมื่อใช้ในปริมาณที่เหมาะสม แต่ก็มีข้อควรระวังบางประการ ผู้ที่มีภาวะแพ้สัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็ง อาจมีความเสี่ยงต่อการแพ้ไคโตซานเช่นกัน นอกจากนี้อาจจะป้องกันการดูดซึม ของไขมันที่ใช้ละลายวิตามินและสารอาหารอื่นๆ ผู้ที่ใช้ยาบางชนิดจึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้
ไคโตซานไม่ควรทานร่วมกับอาหารเสริมที่มีไขมันละลายวิตามิน เช่น วิตามิน A, D, E, และ K เนื่องจากไคโตซานมีคุณสมบัติในการดักจับไขมัน ซึ่งอาจทำให้การดูดซึมวิตามินเหล่านี้ลดลง นอกจากนี้ ควรระมัดระวังเมื่อทานร่วมกับอาหารเสริมที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด เช่น Warfarin เพราะไคโตซานอาจมีผลต่อการแข็งตัวของเลือด
Chitosan เป็นสาร Polysaccharides ไคที่ได้จากการแปรรูป Chitin ซึ่งมีอยู่ในเปลือกของสัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็ง เช่น กุ้ง ปู และหอย มีคุณสมบัติที่หลากหลาย มีประโยชน์ในหลายด้าน รวมถึงการแพทย์ อุตสาหกรรมอาหาร และเครื่องสำอาง ด้วยความสามารถในการดักจับไขมัน หากต้องการใช้ไคโตซานในการควบคุมน้ำหนัก ควรระวังหากแพ้อาหารประเภทกุ้งและปู อาจเลือกเป็นผลิตภัณฑ์ที่สกัดจากพืชแทน