Serotonin กับความอดทน ในเกมพนัน เกี่ยวกันอย่างไร

J. Kanji
4 พ.ย. 25
15:55
19 views

Serotonin กับความอดทน ในเกมพนัน เป็นเรื่องที่เกี่ยวพันกันโดยตรง มากกว่าที่หลายคนคิด เพราะสารเคมีตัวนี้ มีผลต่อทั้งอารมณ์ ความใจเย็น และการควบคุมตัวเอง ในขณะเล่นเกมพนัน ไม่ว่าจะเป็นจังหวะที่ต้องรอผล หรือช่วงที่ต้องตัดสินใจเสี่ยง สมองของเรากำลังทำงาน ร่วมกับเซโรโทนินอยู่เสมอ

ความสัมพันธ์เซโรโทนินกับ ความอดทนในการเล่นพนัน
ตัวอย่างจากงานวิจัย ทางประสาทวิทยา เซโรโทนินต่ำ
แนะนำ วิธีเพิ่มเซโรโทนิน ตามธรรมชาติ

เซโรโทนินคืออะไร และเกี่ยวข้องกับสมองอย่างไร

ภายในบรรยากาศของคาสิโน สีแดงที่เห็นทั่วไป ไม่ได้เป็นเพียงการตกแต่ง แต่มีผลทางจิตวิทยา ที่ชัดเจนเพราะ สีแดงในคาสิโน กระตุ้นสมอง ให้ตื่นตัว เพิ่มความเร้าใจ และกระตุ้นการหลั่งเซโรโทนิน ทำให้ผู้เล่นรู้สึกมีพลัง และตื่นเต้นมากขึ้นโดยไม่รู้ตัว การพูดถึงเซโรโทนิน ไม่ได้หมายถึงแค่ความรู้สึก “สุขหรือเศร้า” เท่านั้น

แต่รวมถึงระบบประสาท สมอง และรูปแบบการตัดสินใจของเรา ในขณะที่เล่นพนันด้วย ซึ่งถ้าเข้าใจดี จะช่วยให้เรา “อดทน” และควบคุมอารมณ์ได้มากขึ้น เซโรโทนิน (5‑HT) เป็นสารสื่อประสาท (neurotransmitter) ที่มีบทบาทสำคัญในสมอง และร่างกาย – มีหน้าที่หลายอย่าง เช่นควบคุมอารมณ์ ความอยากอาหาร การนอนหลับ

รวมถึงการเรียนรู้ และความจำ ตัวอย่างเช่น เซโรโทนินสูง ในระบบประสาทส่วนกลาง จะช่วยให้เรารู้สึกโฟกัส สงบ และมี “ความอดทน” ในการรอคอยผลลัพธ์ ในขณะที่เซโรโทนินต่ำ อาจทำให้เกิดอาการหงุดหงิด อารมณ์แปรปรวน และลดความสามารถ ในการควบคุมตัวเอง

ความอดทนในเกมพนัน กับการทำงานของเซโรโทนิน

เวลาที่เราเล่นพนัน การรอจังหวะเดิมพัน การรอผล หรือการรอจังหวะที่คิดว่าใช่ มีสิ่งที่อยู่เบื้องหลังคือ delayed gratification และการตัดสินใจอย่างมีสติ ซึ่งทั้งหมดนี้เกี่ยวข้องกับการทำงาน ของเซโรโทนินโดยตรง 

งานวิจัยของ Okinawa Institute of Science and Technology ในปี 2012 พบว่าเมื่อระดับเซโรโทนิน ในหนูลดลงครึ่งหนึ่ง หนูจะยอมแพ้ รอไม่ไหวก่อนที่จะได้รับรางวัล สรุปคือ ความอดทนลดลง เมื่อเซโรโทนินต่ำกว่าเกณฑ์ (31 กรกฎาคม 2012) [1] 

นอกจากนี้ งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communications ปี 2018 พบว่า เมื่อระบบเซโรโทนินทำงาน + มีการคาดหวังว่า “รางวัลจะมาแน่” (high probability) และ “เวลาในการรอไม่แน่นอน” (timing uncertainty) ผลคือความอดทนมีมากขึ้น อย่างมีนัยสำคัญ (1 มิถุนายน 2018) [2]

เมื่อเซโรโทนินต่ำ สมองเข้าสู่ภาวะสูญเสียการควบคุม

เมื่อระดับเซโรโทนินในสมองต่ำ มันไม่ใช่แค่ “รู้สึกหงุดหงิด” แต่ส่งผลต่อ Impulse Control และการตัดสินใจโดยตรง ซึ่งสำคัญมากในเกมพนัน มีบทความสรุปว่า “มีลิงก์เชิงสาเหตุ ระหว่างระดับเซโรโทนิน และความสามารถของสมอง ในการควบคุมความอดทน และอารมณ์”

ถ้าเอามาเทียบกับสถานการณ์ในเกม โดยเฉพาะเมื่อเราเสียหลายรอบ รู้สึกว่า “ทำไมฉันไม่รอได้” หรือ “ต้องเอาคืนทันที” เป็นไปได้ว่าเซโรโทนิน ในสมองของเราอาจต่ำลง ซึ่งทำให้สมอง “อยากได้รางวัลทันที” มากกว่าการ “รอเพื่อได้รางวัลที่ใหญ่กว่า” ผลที่เกิดขึ้น ได้แก่

ความสามารถในการรอ (delay) ลดลง – เราวางเดิมพันเร็วเกินไป ควบคุมจังหวะไม่ได้
อารมณ์ถูกกระตุ้นเร็วขึ้น – เสียแล้วอยากถอนทุนทันที
การตัดสินใจอยู่บนอารมณ์ มากกว่าการคิดเชิงกลยุทธ์ – เจ็บเสีย หงุดหงิดแล้ววางเดิมพันเร็วขึ้น

วิธีเพิ่มเซโรโทนิน ให้สมองสงบก่อนเล่นพนัน

เพื่อให้เราอยู่ใน “โหมดรอได้ อดทนได้ ไม่หงุดหงิดเร็ว” ก่อนเล่นพนัน สิ่งสำคัญคือการดูแลสมดุลของสมอง เพราะเซโรโทนิน ควบคุมทั้งอารมณ์ แรงกระตุ้น และความสามารถในการรอคอย เมื่อระดับสารนี้ลดลง เราจะใจร้อน และขาดสติได้ง่าย โดยเฉพาะในช่วงที่ต้องรอผลเดิมพัน หรือรางวัลใหญ่ 

หากเซโรโทนิน อยู่ในระดับเหมาะสม สมองส่วน prefrontal cortex จะทำงานดีขึ้น ช่วยให้ตัดสินใจมีเหตุผล คิดรอบคอบ และไม่เร่งรีบ จึงเปรียบเหมือนการ “เตรียมจิตก่อนลงสนาม” ของนักพนัน ที่ทำให้ใจนิ่ง และควบคุมอารมณ์ได้ดีกว่าเดิม มาดูวิธีที่ช่วยให้เซโรโทนินในสมอง ทำงานดีขึ้นกัน

สิ่งที่ช่วยให้สมองหลั่งเซโรโทนิน อย่างเป็นธรรมชาติ

หลายแหล่งข้อมูลชี้ว่า เราสามารถเพิ่มระดับเซโรโทนิน ได้โดยไม่พึ่งยา ผ่านอาหาร และกิจกรรม เช่น 

รับประทานอาหารที่มี ทริปโตเฟน (tryptophan) ซึ่งเป็นกรดอะมิโนตั้งต้น ของเซโรโทนิน โดยพบว่า “ประมาณ 90% ของเซโรโทนินในร่างกาย” สร้างจากเซลล์ในลำไส้ และอีก 10% ผลิตในสมอง (18 มีนาคม 2022) [3]
ออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอ หรือเดินเร็ว – ช่วยให้สารตั้งต้น และระบบประสาททำงานดีขึ้น
อยู่ในที่มีแสงสว่าง (งานวิจัยปี 2020 พบว่าแสงธรรมชาติ ช่วยกระตุ้นระบบเซโรโทนินได้ดีขึ้น) หรือรับแดดให้เหมาะสม เพราะการสัมผัสแสงธรรมชาติ ช่วยกระตุ้นระบบเซโรโทนิน
นอนหลับให้เพียงพอ และลดความเครียด เพราะการพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือความเครียดสะสม จะส่งผลให้ระบบเซโรโทนิน ในสมองทำงานผิดปกติ

สัญญาณเตือน เมื่อสมองขาดเซโรโทนิน และวิธีฟื้นสมดุล

 สัญญาณเตือนเมื่อ “เซโรโทนินต่ำ” มีดังนี้

รู้สึกหงุดหงิดง่าย หรือโมโหเร็ว โดยเฉพาะเวลารอผล โดยเฉพาะเมื่อเล่นติดต่อกันนาน หรืออยู่ในบรรยากาศคาสิโน ที่มีเสียง และแสงกระตุ้นสมองมากเกินไป อาจทำให้ระดับเซโรโทนิน ลดลงเร็วขึ้น
อยากได้ผลทันที ไม่อยากรอ หรือถอยได้ยาก ซึ่งสะท้อนถึงการควบคุมอารมณ์ที่ลดลง และความอดทนที่ถดถอย เมื่อสารเคมีในสมองไม่สมดุล
ตัดสินใจวางเดิมพัน แบบหวังผลเร็ว ไม่คิดกลยุทธ์ มักเกิดในช่วงที่สมอง อยู่ในภาวะเครียด หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ
นอนหลับไม่ดี หรือรู้สึกเครียดสะสม ซึ่งเชื่อมโยงกับเซโรโทนินต่ำ

เมื่อเจอสัญญาณเหล่านี้ ควรทำการรีเซต ก่อนเล่นอีกครั้ง ด้วยวิธีดังนี้

หยุดพัก เลิกเล่นชั่วคราว เพื่อให้สมองได้พัก แล้วกลับมาเล่น ด้วยความพร้อม
ดื่มน้ำให้เพียงพอ – ความขาดน้ำ ส่งผลต่อการหลั่งสารประสาท
ทำกิจกรรมเบา ๆ เช่น เดินเล่น รับลม หรือฝึกหายใจลึก เพื่อให้สมองสงบ
กินของว่างที่มีโปรตีน และคาร์โบไฮเดรตเล็กน้อย ช่วยให้ทริปโตเฟน เข้าสมองได้ดีขึ้น
กำหนดเวลาเล่น และตั้งงบประมาณให้ชัด เพื่อไม่ให้ความอดทน ถูกทดสอบแบบไม่มีจุดจบ

สรุป Serotonin กับความอดทนในเกมพนัน

เซโรโทนินคือหัวใจของ “ความอดทน และการควบคุมอารมณ์” ในเกมพนัน ยิ่งเข้าใจมันมากเท่าไหร่ เรายิ่งควบคุมเกมได้ดีขึ้น และไม่กลายเป็นคนที่ถูกเกมควบคุม ถ้ารู้จักปรับสมดุลชีวิต ให้เซโรโทนินทำงานดี การเล่นของเรา จะกลายเป็นเรื่องของ “ความสนุกอย่างมีสติ” มากกว่าความเครียด หรือแรงเร้าใจที่เกินจำเป็น

เซโรโทนินต่ำทำให้ใจร้อนจริงไหม ?

จริง เมื่อระดับเซโรโทนินลดลง ความอดทน (patience) ในสมองลดลง และเราอาจตัดสินใจแบบรุกร้อน รอชนะไม่ได้ รู้สึกอยากได้ผลทันที ในเกมพนัน เมื่อหัวใจอยู่กับการ “รอให้จังหวะดี” หรือ “รอให้ได้โบนัส” ระดับเซโรโทนินที่พอเหมาะ จึงช่วยให้เราเล่นได้อย่างมีสติ ไม่ถูกแรงต้านของอารมณ์พาไป

ถ้ารู้สึกขาดความอดทนเวลาเล่น ควรทำยังไง ?

ตรวจสอบว่าได้พักผ่อนเพียงพอ และสมองสงบจริง ก่อนเล่น พร้อมทั้งกินอาหารที่ช่วยเพิ่มเซโรโทนิน และออกกำลังกายเบา ๆ เพื่อให้ร่างกาย และจิตใจอยู่ในสภาวะพร้อม ก่อนเริ่มควรตั้งงบประมาณ และกำหนดเวลาให้ชัด เพื่อไม่ให้ “เกม” กลายเป็นการไล่ตามอย่างไร้จุดหมาย