Sousaphone เครื่องดนตรีชนิดหนึ่ง ในตระกูลเครื่องเป่าลมทองเหลือง มีความคล้ายกับ ทูบา แต่ซูซาโฟน มีขนาดของลำโพงที่ใหญ่กว่า ซึ่งในบทความนี้ เราจะพาไปทำความรู้จัก เครื่องดนตรีชนิดนี้กัน
Sousaphone ตัวแรกถูกสร้างขึ้นโดย James Welsh Pepper ในปี พ.ศ. 2436 ตามคำขอของ John Philip Sousa [1] ที่เบื่อกับการเล่นเครื่องเล่น เฮลิคอน ซึ่งซูซาโฟน จะมีลักษณะเหมือนกับทูบา แต่เสียงจะพุ่งขึ้นไปด้านบน ลักษณะของลำโพงจะใหญ่มาก ๆ รูปร่างภายนอก จะเป็นวงแหวนวนรอบตัวผู้เล่น และความสมดุลค่อนข้างน้อย
เพราะลำโพงนั้น มีขนาดใหญ่เกินไป จนมีการขนานนามว่า เครื่องดักฝน ในบางรุ่นสามารถหมุน ไปด้านหน้าได้ด้วย และชื่อของเครื่องดนตรีชนิดนี้ ก็มาจากชื่อของ John Philip Sousa นั่นเอง
โดยเวอร์ชันแรกเริ่ม จะเป็นลักษณะที่โค้งงอถึง 90 องศา เป็นพิเศษทำให้ลำโพง หันไปข้างหน้าได้ โดยเริ่มมีรับการพัฒนา ในช่วงต้นทศวรรษ 1900 ตัวลำโพงมีขนาด เส้นผ่านศูนย์กลาง 22 นิ้ว (560 มม.)โดยลำโพงขนาด 24 นิ้ว
(610 มม.) ได้รับความนิยมในคริสต์ทศวรรษ 1920 ตั้งแต่กลางทศวรรษ 1930 เป็นต้นมา ลำโพงซูซาโฟน ได้รับมาตรฐาน ที่เส้นผ่านศูนย์กลาง 26 นิ้ว (660 มม.) ซูซาโฟนขนาดใหญ่บางรุ่น (Monster, Grand, Jumbo, Giant หรือ Grand Jumbo ขึ้นอยู่กับยี่ห้อ) ผลิตในจำนวนจำกัด
การเก็บรักษาเครื่องดนตรีชนิดนี้ ไม่ได้มีอะไรมากมายเลย เพียงจะต้องเช็ดเครื่องดนตรีทุกครั้ง หลังการใช้งาน เพื่อไม่ให้รอยนิ้วมือ ที่ติดอยู่บนเครื่องกลายเป็นคราบฝังลึก และเช็ดออกได้ยาก ส่วนของปากเป่า ต้องล้างทำความสะอาด เพื่อล้างคราบน้ำลาย และเช็ดให้แห้งเก็บลงกล่อง ให้เรียบร้อยเพื่อ ลดความเสียหายหรือเกิดร่องรอย
เครื่องดนตรีชนิดนี้ นับเป็นอีกหนึ่งเครื่องดนตรี ที่มีลักษณะพิเศษ ที่ใช้เฉพาะในบางวงดนตรี เนื่องจากรูปร่างที่ไม่เหมือนใคร ทั้งยังใช้วัสดุที่มีความเงางาม จากทองเหลืองบริสุทธิ์ เป็นอีกหนึ่งเครื่องดนตรีที่พิเศษมาก ๆ