ต้นสารภี ต้นไม้มงคล ป้องกันเสนียดจัญไร มีอายุยืนนาน

ต้นสารภี

ต้นสารภี จัดเป็นต้นไม้มงคลชนิดหนึ่ง ที่ควรมีไว้ในบริเวณบ้าน ซึ่งคนไทยโบราณ มีความเชื่อว่า สารภีสามารถป้องกันเสนียดจัญไร ไม่ให้เข้ามาในบ้าน และหากปลูกไว้ประจำบ้าน ก็จะส่งผลให้คนในบ้าน มีอายุยืนยาว เรามาทำความรู้จักกับต้นไม้มงคลชนิดนี้กันว่า มีวิธีการขยายพันธุ์ การปลูก การดูแล และมีความหมายตามความเชื่อ ว่าอย่างไรบ้าง

ข้อมูลทั่วไป ต้นสารภี

ชื่อ: สารภี
ชื่อภาษาอังกฤษ: Negkassar
ชื่อวิทยาศาสตร์: Mammea siamensis T. Anderson
ชื่ออื่น: ทรพี (จันทบุรี), สร้อยพี (ใต้), สาหละปี (เชียงใหม่, เหนือ)
วงศ์: Calophyllaceae
ถิ่นกำเนิด: ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบ ในเขตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ต้นสารภี

ต้นสารภี

ต้นสารภี : เป็นไม้ยืนต้นสูง 10 – 15 เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ
ลำต้น: เนื้อไม้มีสีน้ำตาลแกมแดง มียางขาว เปลือกสีเทาดำ แตกล่อนเป็นสะเก็ดตลอดลำต้น
ใบ: เป็นใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปไข่กลับแกมขอบขนาน เส้นแขนงใบไม่ชัดเจน แต่เส้นใบย่อยแบบร่างแหเห็นชัดทั้งสองข้าง ใบสีเขียว หนา แข็งเป็นมัน
ดอก: สีขาวอมเหลือง ออกดอกเป็นกระจุกตามกิ่ง สีขาว กลิ่นหอม ร่วงง่าย มีเกสรเพศผู้สีเหลือง ออกดอก มกราคม – มีนาคม
ผล: รูปกระสวย ยาวประมาณ 2.5 ซม. เมื่อสุกมีสีเหลือง มีเนื้อสีเหลือง หรือสีแสดหุ้มเมล็ด รับประทานได้ ออกผลประมาณเดือน กุมภาพันธ์ – เมษายน

ที่มา: ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ [1] 

การขยายพันธุ์ การปลูก และการดูแล

ต้นสารภี

ขยายพันธุ์: โดยการใช้เมล็ด และการตอนกิ่ง
สามารถทำได้เหมือนการเพาะเมล็ด และตอนกิ่งพืชทั่ว ๆ ไป เมื่อได้ต้นกล้า หรือกิ่งตอนที่พร้อมปลูกแล้ว

การปลูก: ให้ปลูกในขนาดระยะ 50 x 50 x 50 ลบ.ซม.

วิธีการดูแล:

  • แสงแดด ต้นสารภีชอบแดดอ่อน ๆ ดังนั้นจึงควรปลูกในที่ร่ม มีแสงแดดแค่พอรำไร ไม่จัดมาก
  • น้ำ รดน้ำปานกลางประมาณ 4 – 5 วันต่อครั้ง
  • ดิน สารภีชอบดินร่วนซุย มีความชุ่มชื้นเพียงพอ
  • ปุ๋ย ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก โดยอัตราส่วนปุ๋ย : ดินร่วนเป็น 1 : 3 ผสมกับดินปลูก
    ที่มา: วิธีการดูแล [2] 

ต้นสารภี ต้นไม้มงคลปลูกไว้หน้าบ้าน สื่อความหมาย

สารภี ตามความเชื่อว่า สามารถป้องกันเสนียดจัญไรได้ และหากบ้านใดปลูกไว้ประจำบ้าน ก็จะส่งผลให้คนในบ้าน มีอายุยืนยาวเช่นเดียวกับต้นสารภี และเพื่อความเป็นสิริมงคล ควรปลูกในวันเสาร์ เป็นวันที่ปลูกต้นไม้เอาคุณ และถ้าจะให้เป็นสิริมงคลแก่ตัวเอง ชื่อสารภีเป็นชื่อของสตรี ผู้ปลูกควรเป็นผู้หญิง

ความเชื่อในตำราพรหมชาติ สารภีควร ปลูกไว้หน้าบ้าน ทาง ทิศตะวันออกเฉียงใต้ ของบ้านเช่นเดียวกับ ต้นมั่งมี ที่ควรปลูกไว้หน้าบ้านแต่ทิศที่ปลูก และความหมายแตกต่างกัน

สรรพคุณของ ต้นสารภี

ดอก: (มีรสหอมเย็น) ช่วยบำรุงเส้นประสาท, ใช้เป็นยาชูกำลัง บำรุงกำลัง, ช่วยรักษาธาตุไม่ปกติ, แก้โลหิตพิการ, ช่วยทำให้เจริญอาหาร, ช่วยแก้ไข้มีพิษร้อน, แก้ลมวิงเวียน มีอาการหน้ามืดตาลาย, มีฤทธิ์ขับลม, ใช้เป็นยาฝาดสมาน, ช่วยบำรุงหัวใจ, ดอกใช้ผสมในยาหอม ช่วยแก้อาการร้อนใน แก้ลม วิงเวียน แก้โลหิตพิการ โลหิตเป็นพิษ ช่วยทำให้เจริญอาหาร บำรุงหัวใจ บำรุงเส้นประสาท ชูกำลัง และช่วยแก้ไข้มีพิษร้อน
ผลสุก: (มีรสหวาน ) มีสรรพคุณช่วยบำรุงหัวใจ, ช่วยขยายหลอดเลือด
ใบ: มีสรรพคุณช่วยขับปัสสาวะ, ช่วยบรรเทาอาการปวดตามข้อ
เกสร: (มีรสหอมเย็น) ช่วยทำให้ชื่นใจ, ใช้เป็นยาแก้ไข้, ช่วยบำรุงครรภ์
ยางไม้: นำมาใช้แก้อาการแพ้คันจากพิษของต้นหมามุ่ย หรือจากน้ำลายของหอยบางชนิด

ที่มา: สรรพคุณของสารภี [3] 

ประโยชน์อื่นๆ ของต้นสารภี

  • เนื้อไม้ของต้นสารภีมีความแข็งแรงทนทาน สามารถนำมาทำเป็นที่อยู่อาศัยและเฟอร์นิเจอร์ได้
  • ต้นสารภีมีเรือนยอดทรงพุ่มทึบ ใช้ปลูกเพื่อให้ร่มเงา หรือบังลม นอกจากนี้ดอก และพุ่มใบที่สวยงาม ยังปลูกเป็นไม้ประดับได้
  •  ผลของสารภีมีรสหวาน สามารถรับประทานเป็นผลไม้ได้ และแปรรูปเป็นน้ำผลไม้ ไวน์ หรือแยมได้ เช่นกัน
  • ดอกแห้ง สามารถนำมาปรุงเป็นน้ำหอม สำหรับสรงพระในวันสงกรานต์, ดอกสดนำมาสกัดน้ำมันหอมระเหยแต่งกลิ่นเครื่องสำอาง
  • ใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาอาการได้หลายโรค
  • ดอกตูมของสารภี ใช้ย้อมผ้าไหมให้สีแดง

สรุป ต้นสารภี ประโยชน์มากมาย

ต้นสารภี

สรุป สารภีเป็นไม้ไทยโบราณที่มีอายุยืนยาวนาน มีดอกหอม และเนื้อไม้ที่แข็งแรงทนทาน จึงนิยมนำมาใช้ประโยชน์ได้มากมาย และมีความหมายมงคล ตามความเชื่อป้องกันเสนียดจัญไรได้ หากปลูกไว้ประจำบ้าน ก็จะส่งผลให้คนในบ้านมีอายุยืนยาวเหมือนสารภี จัดให้ ต้นสารภี เป็นไม้มงคล แต่มีข้อควรระวังเล็กน้อย ช่วงออกดอก เช้าๆ จะมีผึ้งรุมตอม เก็บน้ำหวานจากเกสรดอกไม้

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน
Picture of OTP
OTP

แหล่งอ้างอิง

245