ต้นสัก เป็นพันธุ์ไม้มงคล ที่มีเนื้อไม้มีลวดลายที่สวยงาม เห็นเส้นวงปีได้ชัดเจนดังเช่น พระที่นั่งวิมานเมฆ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ก็เป็นสิ่งปลูกสร้างจาก ไม้สักทอง ที่ใหญ่ที่สุดในโลก เรามาทำความรู้จัก กับต้นสักเพิ่มเติมกันอีกสักกหน่อย ว่ามีสรรพคุณดีๆ หรือประโยชน์อะไรบ้าง
ชื่อ : สัก
ชื่อสามัญ : Teak
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tectona grandis L.f.
ชื่อวงศ์ : LABIATAE
ชื่อพื้นเมืองอื่น : เคาะเยียโอ (ละว้า-เชียงใหม่), ปายี้ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี), ปีฮี, ปีฮือ, เป็อยี (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), เส่บายี้ (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร), สัก (ทั่วไป)
พรรณไม้พระราชทานประจำจังหวัด : อุตรดิตถ์
ที่มา : สัก [1]
ลำต้น : ไม้ต้นขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 30 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดรูปกลมหรือไข่ ลำต้นเปลาตรง โคนต้นมักเป็นพูพอนต่ำ เปลือกสีน้ำตาลอ่อนเรียบหรือล่อนออกเป็นแถบชื้นตามยาว กิ่งอ่อนเป็นรูปสี่เหลี่ยม กิ่งอ่อนและยอดอ่อนมีขนสีเหลืองรูปดาว
ใบ : เป็นใบเดี่ยวใหญ่มาก ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ปลายใบแหลมโคนมน ยาว 25 – 30 เซนติเมตร กว้างเกือบเท่ายาว ใบของต้นอ่อนจะใหญ่กว่า นี้มาก ผิวใบขนสากคายสีเขียวเข้ม ขยี้ใบสดจะมีสีแดงเหมือนเลือด มีการสลัดใบทิ้งเมื่อถึงฤดูหนาว
ดอก : มีขนาดเล็ก สีขาวนวลออกเป็นช่อตาม ปลายกิ่ง ออกดอกและเป็นผลเดือน มิถุนายน – ตุลาคม
ผล : เป็นผลแห้งค่อนข้างกลม เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร เปลือกแข็ง ภายในมี 1 – 3 เมล็ด
ที่มา : ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ [2]
ขยายพันธุ์ :
นำส่วนของพืชที่ได้รับการกระตุ้นแล้ว ไปไว้ในโรงเรือนที่สามารถควบคุมความชื้น และอุณหภูมิได้ และดูแลจนกว่าส่วนของพืชที่นำมาปักชำ จะสร้างราก และลำต้น นำกล้าไม้ที่ออกราก และลำต้นไปอนุบาลจนกล้าไม้เริ่มแข็งแรง นำกล้าไม้ออกไปกลางแจ้ง เพื่อให้กล้าไม้ปรับตัว และแข็งแรงพอที่จะนำไปปลูกได้
เริ่มติดดอก : มิถุนายน สิ้นสุดระยะติดดอก : กรกฎาคม
เริ่มติดผล : สิงหาคม สิ้นสุดระยะติดผล : ตุลาคม
ไม้สัก แบ่งออกเป็น 5 ชนิด ดังนี้
ตามความเชื่อ หากนำต้นสักมาปลูกจะช่วยเสริมโชค เสริมดวงชะตา ทำให้ชีวิตมีความเป็นสิริมงคล คำว่า “สัก” ยังมีคำพ้องกับคำว่า “ศักดิ์” หมายถึง ยศถาบรรดาศักดิ์ หรือศักดิ์ศรี
ความหมายมงคลต้นสักเป็น 1 ใน 9 ต้นไม้มงคล ที่ควรปลูกคู่บ้าน ปลูกแล้ว จะช่วยเสริมโชคลาภและบารมี ยิ่งถ้าใครรับราชการ ก็จะช่วยให้มียศถาบรรดาศักดิ์ เป็นที่น่านับหน้าถือตามากขึ้น
ตำแหน่งที่เหมาะกับการปลูก ต้นสัก ปลูกหน้าบ้าน ไว้ทางทิศเหนือของบ้าน เช่นเดียวกันกับ ทองหลาง และถ้าเริ่มต้นปลูก ให้ปลูกในวันเสาร์เท่านั้น และถ้าจะให้เป็นมงคลมากยิ่งขึ้น ผู้ปลูกควรเป็นผู้ใหญ่ที่มีผู้เคารพนับถือและเป็นผู้ประกอบคุณงามความดี ก็จะเป็นสิริมงคลยิ่งนัก
ที่มา : สรรพคุณของสัก [3]
สรุป ต้นสัก เป็นต้นไม้มงคล ที่มีประโยชน์มากมาย หลากหลายรูปแบบ ตามอายุ และขนาดของไม้ อีกทั้งยังเป็นไม้ ที่มีราคาสูง เป็นที่ต้องการของตลาด ด้วยคุณสมบัติที่ดี หลายประการ และสามารถนำมาแปรรูปได้หลากหลาย มีคุณสมบัติคงทนต่อปลวก แมลง เห็ดราขึ้นได้ดี