ชวนหาคำตอบ พืชอะไรที่มี Threonine สูง

Fiona
22 พ.ย. 25
16:26
15 views

พืชอะไรที่มี Threonine สูง อาจเป็นคำถามที่ฟังดูไกลตัวในชีวิตประจำวัน แต่หากมองให้ลึกลงไป จะพบว่าคือประเด็นเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเรามากกว่าที่คิด ทรีโอนีนเป็นหนึ่งในกรดอะมิโน ที่ร่างกายต้องได้จากอาหารจากธรรมชาติ การเริ่มต้นด้วยการทำความเข้าใจ ว่าทรีโอนีนคืออะไร จะช่วยให้เราเข้าใจ ถึงความสำคัญของมัน

ทรีโอนีน คืออะไร?
ประโยชน์ของทรีโอนีน
พืชที่มีทรีโอนีนสูง

กรดอะมิโนที่จำเป็น ทรีโอนีน คืออะไร?

ทรีโอนีนคือกรดอะมิโนจำเป็นชนิดหนึ่ง ที่ร่างกายสร้างเองไม่ได้ และต้องได้รับจากอาหาร โดยเป็นส่วนประกอบของโปรตีน และพบได้มาก ในอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่นเนื้อสัตว์ ไข่ นม และพืชบางชนิด ที่ให้กรดอะมิโนครบถ้วน คุณสมบัติสำคัญของมัน คือช่วยสนับสนุนการทำงาน ของร่างกายหลายด้าน

ตั้งแต่กระบวนการสร้างโปรตีน การดูแลซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ไปจนถึงการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ล้วนต้องอาศัยทรีโอนีน เป็นหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญ สิ่งที่น่าสนใจ คือกรดอะมิโนตัวนี้ เป็นตัวสุดท้าย ในกลุ่มกรดอะมิโนโปรตีนพื้นฐาน 20 ชนิดที่ถูกค้นพบ

และยังมีโครงสร้าง ที่โดดเด่นกว่าตัวอื่น เพราะมีตำแหน่งคาร์บอนแบบ chiral centers 2 จุดทำให้เกิด Isomer ได้หลายรูปแบบ แต่ในธรรมชาติ ร่างกายจะเลือกใช้ เฉพาะรูปที่เรียกว่า L-threonine ซึ่งเป็นรูปแบบที่เหมาะสม และถูกนำไปใช้จริง ในกระบวนการต่างๆของร่างกาย ในชีวิตประจำวัน (18 มิถุนายน 2018) [1]

ประวัติ ทรีโอนีน การค้นพบครั้งแรก

ทรีโอนีนถูกค้นพบในปี 1935 โดย William Cumming Rose และ Curtis Meyer ซึ่งสามารถแยกกรดอะมิโนตัวนี้ได้สำเร็จ และตั้งชื่อว่า Threonine จากความคล้ายคลึง ของโครงสร้างกับกรด threonic acid การค้นพบครั้งนี้ ถือเป็นจุดสำคัญ เพราะทำให้ชุดข้อมูล กรดอะมิโนจำเป็นทั้ง 20 ชนิดครบสมบูรณ์

และช่วยเปิดมุมมองใหม่ ให้กับวงการวิทยาศาสตร์โภชนาการ ในยุคนั้นว่า ร่างกายต้องพึ่งกรดอะมิโนเฉพาะตัวใดบ้าง ต่อมาในปี 1936 Curtis Meyer ได้ตีพิมพ์งานวิจัย ที่อธิบายโครงสร้าง Stereochemistry ของทรีโอนีนอย่างละเอียด ซึ่งหมายถึงการอธิบาย ว่าหมู่อะตอมต่างๆ โดยเฉพาะหมู่ไฮดรอกซิล

มีการจัดเรียงตัว ในพื้นที่สามมิติอย่างไร ข้อมูลนี้มีความสำคัญมาก เพราะช่วยให้นักชีวเคมี เข้าใจว่าทำไมทรีโอนีน จึงมีคุณสมบัติเฉพาะตัว และทำปฏิกิริยากับเอนไซม์ หรือโปรตีนอื่นๆ ในร่างกายได้ แบบจำเพาะเจาะจง ทำให้การศึกษาด้าน Metabolism และโภชนาการในเวลาต่อมา มีความแม่นยำ และเป็นระบบมากขึ้น (3 ตุลาคม 2025) [2]

ประโยชน์ของทรีโอนีน คืออะไร?

ช่วยสร้างคอลลาเจน และอีลาสติน ทรีโอนีนเป็นส่วนสำคัญ ในการสร้างโปรตีน โครงสร้างของผิว และเนื้อเยื่อ เช่นคอลลาเจนและอีลาสติน จึงมีบทบาท ในการดูแลความยืดหยุ่น ความแข็งแรง และการซ่อมแซมของผิว และเส้นเอ็น
สนับสนุนการซ่อมแซมกล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อ ร่างกายใช้ทรีโอนีนในการสังเคราะห์โปรตีน ทำให้มีส่วนช่วยในการฟื้นฟูกล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อ หลังการออกกำลังกาย หรือหลังจากที่ร่างกายมีการสึกหรอ
ช่วยให้ตับทำงานดีขึ้น ทรีโอนีนจัดเป็นสาร ที่ช่วยลดการสะสมของไขมันในตับ จึงส่งเสริมการทำงานของตับ และสนับสนุนการเผาผลาญไขมันในร่างกายโดยรวม
เสริมระบบภูมิคุ้มกัน กรดอะมิโนตัวนี้ มีบทบาทในการสร้าง antibody และช่วยให้เซลล์ภูมิคุ้มกัน ทำงานได้ดีขึ้น จึงช่วยให้ร่างกายตอบสนอง ต่อเชื้อโรค ได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ช่วยดูแลระบบทางเดินอาหาร ทรีโอนีนเป็นส่วนประกอบหนึ่ง ของชั้นเยื่อเมือก ที่ปกป้องผนังลำไส้ จึงช่วยให้ระบบย่อยอาหาร ทำงานได้ดีขึ้น และช่วยลดการระคายเคือง ของเยื่อบุทางเดินอาหาร

ที่มา: Threonine Benefits (27 สิงหาคม 2024) [3]

พืชอะไรบ้างที่มีทรีโอนีนสูง?

พืชที่มีทรีโอนีนสูง ปริมาณต่อ 100 กรัม มีดังนี้

ถั่วเหลืองมีทรีโอนีนประมาณ 1.5–1.7 กรัม ถั่วเหลืองเป็นหนึ่งในพืชโปรตีนสูงที่สุด ทำให้มีทรีโอนีนมากตามไปด้วย เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการกรดอะมิโนจำเป็นจากพืช โดยเฉพาะสายมังสวิรัติ หรือกินโปรตีนจากธัญพืชเป็นหลัก
ถั่วชิกพีมีทรีโอนีนประมาณ 0.7–0.8 กรัม เป็นแหล่งโปรตีนจากพืชยอดนิยม ให้ทรีโอนีนในระดับสูง และย่อยง่าย
ถั่วดำ ถั่วแดง ถั่วเขียวมีทรีโอนีนประมาณ 0.6–0.7 gram ถั่วเมล็ดแห้งกลุ่มนี้ให้ทรีโอนีนไม่น้อย ช่วยเสริมโปรตีนอาหารจากพืชได้ดี อีกทั้งยังอิ่มนาน และให้ใยอาหารสูง
ควินัวมีทรีโอนีนประมาณ 0.4–0.5 gram เป็นธัญพืชที่โดดเด่น เพราะมีกรดอะมิโนครบทุกชนิด รวมถึงทรีโอนีน เหมาะกับคนที่ต้องการแหล่งโปรตีนพืชคุณภาพดี
ข้าวโอ๊ตมีทรีโอนีนประมาณ 0.35–0.45 gram แม้จะเป็นธัญพืช แต่มีโปรตีน และทรีโอนีนมากกว่าธัญพืชหลายชนิด กินคู่ผลไม้ หรือโยเกิร์ต จะยิ่งได้สารอาหารครบ
ถั่วลิสงมีทรีโอนีนประมาณ 0.3–0.4 ก. ให้ไขมันดี โปรตีน และทรีโอนีนพอเหมาะ เหมาะเป็นของว่าง
เมล็ดฟักทองมีทรีโอนีนประมาณ 0.25–0.3 ก. เมล็ดพืชยอดนิยมด้านโปรตีน และแร่ธาตุ ให้ทรีโอนีนที่ดี แม้จะไม่สูงเท่าถั่วเหลือง แต่เหมาะสำหรับเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการในอาหาร
ข้าวกล้องมีทรีโอนีนประมาณ 0.15–0.2 ก. มีทรีโอนีนปานกลาง เหมาะเป็นคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน ที่ช่วยเติมกรดอะมิโนให้ครบขึ้น เมื่อกินร่วมกับถั่ว หรือธัญพืชอื่น
Banana กล้วยมีทรีโอนีนประมาณ 0.02–0.03 g. แม้ปริมาณจะไม่สูงมาก เมื่อเทียบกับถั่ว และเมล็ดพืช แต่ถือว่าเป็นผลไม้ ที่มีทรีโอนีน มากกว่าผลไม้ทั่วไป และหากินง่ายในชีวิตประจำวัน
อะโวคาโดมีทรีโอนีนประมาณ 0.02 g. มีปริมาณไม่มาก แต่เป็นผลไม้ที่มีโปรตีนสูงกว่าผลไม้ทั่วไป จึงยังช่วยเพิ่มทรีโอนีนได้เล็กน้อย มาพร้อมไขมันดี ที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ

ทรีโอนีนปริมาณที่ควรได้รับต่อวัน

ปริมาณทรีโอนีนที่ควรได้รับต่อวัน โดยทั่วไปอ้างอิงจากค่า Recommended Dietary Allowance สำหรับกรดอะมิโนจำเป็น โดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 15 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน ยกตัวอย่างเช่น หากมีน้ำหนักตัวอยู่ที่ 60 กิโลกรัม ร่างกายจะต้องการทรีโอนีนประมาณ 900 มิลลิกรัมต่อวัน

ซึ่งปกติสามารถได้รับเพียงพอ จากการทานอาหารปกติ ที่มีโปรตีนเป็นส่วนประกอบ เช่นเนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่ว และเมล็ดพืชต่างๆ จึงไม่จำเป็นต้องใช้อาหารเสริมเพิ่ม หากไม่มีภาวะขาด หรือไม่ได้อยู่ในกลุ่มที่ต้องการโปรตีนสูงเป็นพิเศษ อย่างไรก็ตาม ปริมาณที่ร่างกายต้องการอาจแตกต่างกันในบางช่วงวัย

ข้อเสียของทรีโอนีน คืออะไร?

อาจทำให้ระบบทางเดินอาหารระคายเคือง การได้รับทรีโอนีนจากอาหารทั่วไปมักปลอดภัย แต่ถ้ารับจากอาหารเสริม ในปริมาณสูงเกินไป อาจทำให้คลื่นไส้ เวียนหัว หรือท้องเสียได้ในบางคน
อาจรบกวนสมดุลกรดอะมิโนอื่นๆ หากได้รับในรูปแบบอาหารเสริม มากเกินความจำเป็น อาจทำให้การดูดซึมกรดอะมิโนบางชนิด เสียสมดุล เพราะกรดอะมิโนหลายตัว มีการแย่งช่องทางดูดซึมร่วมกัน
ไม่เหมาะกับคนที่มีโรคไต ผู้ที่แพทย์แนะนำให้จำกัดโปรตีน หรือกรดอะมิโน ควรระวังเป็นพิเศษ เพราะทรีโอนีน เป็นส่วนหนึ่งของโปรตีน ซึ่งอาจเพิ่มภาระต่อการทำงานของไตได้
อาจมีผลต่ออารมณ์ในบางราย มีรายงานว่าการเสริมทรีโอนีน ในปริมาณสูง อาจทำให้อารมณ์แปรปรวน หรือกระสับกระส่ายในบางคน แต่พบไม่บ่อย และมักเกิดเมื่อรับจากอาหารเสริม ไม่ใช่อาหารธรรมชาติ
การเสริมโดยไม่จำเป็น อาจเปลืองเงิน โดยไม่เกิดประโยชน์ ทรีโอนีนพบได้มากในอาหารทั่วไป เช่นเนื้อ ปลา ไข่ ถั่ว เมล็ดพืช ส่วนใหญ่จึงได้รับเพียงพออยู่แล้ว การเสริมเพิ่ม อาจไม่ให้ผลใดๆ หากร่างกายไม่ได้ขาดจริง

พืชอะไรที่มี Threonine สูง กล่าวโดยสรุป

ทรีโอนีนคือกรดอะมิโนจำเป็น ที่มีบทบาทสำคัญต่อทั้งการสร้างโปรตีน การดูแลเนื้อเยื่อ ระบบภูมิคุ้มกัน และสุขภาพโดยรวม ซึ่งเราสามารถรับได้จากอาหารใกล้ตัว โดยเฉพาะพืชที่มีทรีโอนีนสูงอย่างถั่วเหลือง ถั่วชิกพี ถั่วดำ ถั่วแดง ถั่วเขียว ควินัว ข้าวโอ๊ต ถั่วลิสง เมล็ดฟักทอง ข้าวกล้อง รวมถึงผลไม้บางชนิด เช่นกล้วยและอะโวคาโด

ใครที่ควรทานทรีโอนีนเป็นพิเศษ?

คนที่ต้องให้ความสำคัญ กับการได้รับทรีโอนีน มากกว่าปกติ ได้แก่ผู้ที่รับประทานโปรตีนไม่เพียงพอ เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ที่รับประทานอาหารมังสวิรัติเข้มงวด ผู้ที่กำลังฟื้นตัวหลังเจ็บป่วยหรือผ่าตัด และผู้ที่ออกกำลังกายหนัก ซึ่งร่างกายต้องการกรดอะมิโน เพื่อซ่อมแซมกล้ามเนื้อ หากต้องการเสริมเพิ่มเติม ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อน

ควรทานทรีโอนีนคู่กับอะไร?

ทรีโอนีนทำงานได้ดีที่สุด เมื่อได้รับพร้อมกับกรดอะมิโนจำเป็นอื่นๆ โดยเฉพาะ Lysine และ Methionine ซึ่งล้วนเป็นส่วนสำคัญ ในกระบวนการสร้างโปรตีน คอลลาเจน และการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ การทานทรีโอนีน ร่วมกับโปรตีน เช่นเนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่วต่างๆ จะช่วยให้ร่างกายดูดซึม และนำไปใช้ได้เต็มที่