หน่อไม้ห้ามกินดิบ หน่อไม้เป็นหนึ่งในวัตถุดิบ ที่ได้รับความนิยมในหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะในอาหารเอเชีย เนื่องจากมีรสชาติอร่อย และประกอบอาหาร ได้หลากหลายชนิด อย่างไรก็ตาม การบริโภคหน่อไม้ดิบ อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพ ที่ร้ายแรงได้ ในบทความนี้ เราจะมาดูกันว่า ทำไมหน่อไม้ดิบ จึงเป็นอันตราย
หน่อไม้ (Bamboo Shoot) คือส่วนที่อ่อน ของต้นไผ่ ที่เติบโตจากพื้นดิน และยังไม่ได้เจริญเป็นลำต้นที่แข็งแรง หน่อไม้มีลักษณะเป็นรูปทรงกรวย มีเปลือกหุ้มหนา และเนื้อในอ่อนนุ่ม หน่อไม้เป็นวัตถุดิบ ที่ได้รับความนิยม ในหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะในเอเชีย ทั้งนี้ เนื่องจากมีรสชาติที่ดี แต่ไม่ควรทานดิบเช่นเดียวกับ มันฝรั่งห้ามกินดิบ และ มะเขือเทศควรกินสุก
หน่อไม้ดิบมีสาร Cyanogenic glycosides ซึ่งสามารถเปลี่ยนเป็นสารไซยาไนด์ ที่มีพิษต่อร่างกาย เมื่อเข้าสู่ระบบย่อยอาหาร ไซยาไนด์สามารถรบกวน การทำงานของ Cell โดยการยับยั้งการทำงานของ enzyme ที่จำเป็น ต่อการผลิตพลังงานใน Cell ส่งผลให้ Cell ไม่สามารถใช้ Oxygen ได้และทำให้ร่างกายขาด Oxygen
หน่อไม้สด มีปริมาณไซยาไนด์ ประมาณ 140.40-5.34 มิลลิกรัม ต่อกิโลกรัม อย่างไรก็ตาม ปริมาณนี้ สามารถแตกต่างกันไป ตามชนิดของหน่อไม้ [1]
การบริโภคหน่อไม้ดิบ ที่มีสารไซยาไนด์ สามารถทำให้เกิดอาการพิษ ที่รุนแรงได้อย่างรวดเร็ว อาการเริ่มต้นอาจรวมถึงปวดศีรษะ ใจสั่น หน้าแดง หายใจติดขัด ชัก และหมดสติ หากได้รับในปริมาณมาก อาจทำให้เสียชีวิตภายใน 10 นาที เนื่องจากไซยาไนด์ จะไปกดการทำงาน ของระบบประสาท และระบบการหายใจ
การรักษาภาวะพิษจากไซยาไนด์ ต้องทำโดยแพทย์เท่านั้น โดยใช้สารละลาย sodium nitrite และ sodium thiosulfate เพื่อช่วยขจัดไซยาไนด์ ออกจากร่างกาย [2]
ไซยาไนด์ เป็นสารเคมี ที่มีความเป็นพิษสูงมาก ประกอบด้วย carbon และ nitrogen ซึ่งสามารถพบได้ในหลายรูปแบบ เช่น Hydrogen-Cyanide, Potassium-Cyanide, และ Sodium-Cyanide สารนี้ มักใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น การสกัดแร่ การผลิตกระดาษ และพลาสติก
เมื่อไซยาไนด์เข้าสู่ร่างกาย จะยับยั้งการทำงานของ Cell โดยเฉพาะในสมอง และหัวใจ ทำให้ Cell ไม่สามารถใช้ Oxygen ได้ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต ปริมาณที่เป็นพิษต่อมนุษย์ (lethal dose) อยู่ที่ประมาณ 0.5–3.5 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ของน้ำหนักตัว
หน่อไม้ดิบมีสารไซยาไนด์ ในปริมาณที่ค่อนข้างสูง โดยเฉลี่ยประมาณ 1,000 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ปริมาณนี้สามารถทำให้เกิดพิษได้ หากบริโภคโดยไม่ผ่านการปรุงสุก เพื่อความปลอดภัย ควรต้มหน่อไม้ในน้ำเดือดอย่างน้อย 10 นาที ซึ่งสามารถลดปริมาณไซยาไนด์ได้ถึง 90.5% การปรุงสุกจะช่วยลดความเสี่ยงจากการได้รับสารพิษนี้ [3]
มีวิธีการเตรียม และปรุงหน่อไม้ด้วยวิธีที่ถูกต้องดังนี้
หน่อไม้เป็นวัตถุดิบที่อร่อย และมีประโยชน์ทางโภชนาการ แต่การบริโภคหน่อไม้ดิบ อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ เนื่องจากมีสารพิษไซยาไนด์ การปรุงสุกหน่อไม้อย่างถูกวิธี จะช่วยลดความเสี่ยง และทำให้หน่อไม้ปลอดภัย สำหรับการบริโภค เพื่อให้ได้รับประโยชน์ จากหน่อไม้ ได้อย่างเต็มที่