ผลเสีย โซเดียม ผลกระทบสุขภาพ และบทบาทในร่างกาย

ผลเสีย โซเดียม

ผลเสีย โซเดียม เป็นหัวข้อที่มักถูกพูดถึง ในแง่ของสุขภาพ เนื่องจากโซเดียมเป็นแร่ธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญต่อร่างกาย อย่างไรก็ตาม การบริโภคโซเดียมในปริมาณที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะการบริโภคที่มากเกินไป อาจก่อให้เกิดผลกระทบ ที่ไม่พึงประสงค์ต่อร่างกายได้ ทั้งในระยะสั้น และระยะยาว

ผลเสีย โซเดียม และประโยชน์ มีอะไรบ้างที่ควรรู้

โซเดียมเป็นแร่ธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญต่อร่างกาย แต่การบริโภค ในปริมาณที่ไม่เหมาะสม อาจส่งผลเสียได้ ดังนี้

ประโยชน์ของโซเดียม

  • รักษาสมดุลของของเหลวในร่างกาย: โซเดียมช่วยควบคุมปริมาณน้ำ และแร่ธาตุในเซลล์ และนอกเซลล์ ทำให้ระบบต่างๆ ทำงานได้อย่างปกติ
  • การทำงานของระบบประสาท และกล้ามเนื้อ: โซเดียมมีส่วนในการส่งสัญญาณประสาท และการหดตัวของกล้ามเนื้อ ช่วยให้การเคลื่อนไหว และการตอบสนอง เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
  • ควบคุมความดันโลหิต: การบริโภคโซเดียม ในปริมาณที่เหมาะสม ช่วยรักษาความดันโลหิต ให้อยู่ในระดับปกติ

โทษของโซเดียม เมื่อบริโภคมากเกินไป

  • ความดันโลหิตสูง: การบริโภคโซเดียมมากเกินไป อาจทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยง ต่อโรคหัวใจ และหลอดเลือด
  • โรคไต: โซเดียมส่วนเกิน ทำให้ไตต้องทำงานหนักขึ้น ในการขับออกจากร่างกาย เพิ่มความเสี่ยง ต่อการเกิดโรคไตเรื้อรัง ซึ่งผลเสียนี้พบได้ใน ผลเสีย ฟอสฟอรัส เช่นกัน
  • บวมน้ำ: การบริโภคโซเดียมมากเกินไป อาจทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำมากขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการบวมน้ำ โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า มือ และเท้า
  • เพิ่มความเสี่ยง ต่อโรคกระดูกพรุน: โซเดียมส่วนเกิน อาจทำให้ร่างกาย ขับแคลเซียมออกทางปัสสาวะมากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่โรคกระดูกพรุน

ที่มา: ประโยชน์และโทษของโซเดียม [1]

โซเดียมคืออะไร รสชาติเป็นยังไง

ผลเสีย โซเดียม

โซเดียม (Sodium) เป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทสำคัญต่อร่างกาย ช่วยควบคุมสมดุลของของเหลวในร่างกาย การทำงานของระบบประสาท และกล้ามเนื้อ รวมถึงรักษาความดันโลหิต ให้อยู่ในระดับปกติ โซเดียมยังเป็นองค์ประกอบหลักของเกลือแกง (Sodium Chloride) ซึ่งมีรสเค็ม เป็นส่วนหนึ่งที่เราบริโภค ในชีวิตประจำวัน

แม้ว่าโซเดียมจะไม่มีรสชาติ แต่เมื่อรวมกับคลอไรด์ จะกลายเป็นเกลือที่ให้รสเค็ม โซเดียมมักพบในอาหารธรรมชาติ และอาหารแปรรูป ซึ่งบางครั้งอาจมีปริมาณโซเดียมสูง แม้จะไม่มีรสเค็มชัดเจน [2]

แหล่งโซเดียมในอาหารที่พบทั่วไป

โซเดียมพบได้ทั้งในอาหารตามธรรมชาติ และอาหารแปรรูป ดังนี้

  • ผักบางชนิด เช่นผักโขม ขึ้นฉ่าย
  • เนื้อสัตว์ เช่น ปลาและหอย
  • นมและผลิตภัณฑ์จากนม เช่น ชีส
  • อาหารกระป๋อง เช่นซุปกระป๋อง ผักกระป๋อง
  • อาหารกึ่งสำเร็จรูป เช่นบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป
  • ขนมขบเคี้ยว เช่นมันฝรั่งทอด ขนมกรุบกรอบ
  • ซอสปรุงรส เช่นน้ำปลา ซีอิ๊ว ซอสมะเขือเทศ
  • เนื้อสัตว์แปรรูป เช่นไส้กรอก แฮม เบคอน

ผลเสียโซเดียม หากการบริโภคน้อยเกินไป

ภาวะโซเดียมต่ำในเลือด (Hyponatremia) เป็นภาวะที่ระดับโซเดียมในเลือด ต่ำกว่า 135 มิลลิโมลต่อลิตร เกิดจากการสูญเสียโซเดียม เช่นการออกกำลังกายหนัก ร่วมกับการดื่มน้ำมากเกินไป โดยไม่มีการเติมโซเดียม หรือการขับโซเดียมออกจากร่างกาย ผ่านทางปัสสาวะหรือเหงื่อในปริมาณมาก

สาเหตุอื่นๆที่ภาวะโซเดียมต่ำในเลือด อาจเกิดจากการเจ็บป่วย เช่นโรคไตเรื้อรัง โรคตับ หรือโรคหัวใจ ซึ่งส่งผล ต่อสมดุลโซเดียมในร่างกาย อาการที่พบบ่อยในภาวะนี้ ได้แก่ อ่อนเพลีย วิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน และปวดศีรษะ ซึ่งในบางกรณี อาการเหล่านี้ อาจพัฒนาไปสู่ภาวะที่รุนแรง หากไม่ได้รับการรักษา

วิธีลดการทานโซเดียมในชีวิตประจำวัน

  • อ่านฉลากโภชนาการ เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีปริมาณโซเดียมต่ำ โดยดูจากคำว่า “โซเดียมต่ำ” หรือ “ลดเกลือ”
  • หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป เลือกอาหารสดใหม่ เช่นผักและผลไม้ แทนอาหารสำเร็จรูป
  • ปรุงอาหารเอง ใช้สมุนไพร และเครื่องเทศ เช่นกระเทียม ขิง พริกไทย แทนเกลือ หรือซอสปรุงรส
  • ลดการใช้เครื่องปรุงรส ใช้น้ำปลา ซีอิ๊ว หรือซอสปรุงรสให้น้อยลง ในอาหารที่ปรุง
  • เลือกอาหารที่ไม่เติมเกลือ เช่นถั่วอบแห้ง แบบไม่เติมเกลือ
  • รับประทานอาหาร ที่มีโพแทสเซียมสูง เช่นกล้วย Avocado ผักใบเขียว ซึ่งช่วยลดผลกระทบ ของโซเดียมต่อความดันโลหิต
  • จำกัดการบริโภคอาหารขบเคี้ยว ลดการบริโภคขนมขบเคี้ยว ที่มีโซเดียมสูง

ใน 1 วันควรกินโซเดียมปริมาณเท่าไร

องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ผู้ใหญ่บริโภคโซเดียม ไม่เกิน 2,000 มิลลิกรัมต่อวัน หรือประมาณ 1 ช้อนชา เพื่อป้องกันความเสี่ยง ต่อโรคความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจ

อย่างไรก็ตาม สมาคมโรคหัวใจอเมริกัน (AHA) แนะนำให้ลดการบริโภคโซเดียมลง เหลือไม่เกิน 1,500 มิลลิกรัมต่อวัน เพื่อประโยชน์ต่อสุขภาพหัวใจที่ดียิ่งขึ้น การลดปริมาณโซเดียมในอาหารสามารถทำได้โดยการเลือกบริโภคอาหารสดใหม่ หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป และอ่านฉลากโภชนาการ [3]

สรุป ผลเสีย โซเดียม ทานมากเกินไป กระทบสุขภาพ

ผลเสียโซเดียมที่เกิดจากการบริโภคในปริมาณที่มากเกินไป สามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพหลายด้าน ตั้งแต่ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคไต ปัญหาสมดุลร่างกาย การลดปริมาณโซเดียมในอาหารประจำวันโดยเลือกอาหารสดใหม่ และหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูปเป็นวิธีง่ายๆ ที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อผลกระทบเหล่านี้

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง

86